Datum

Het vergroten van het zelfsturend vermogen

Een toenemend aantal bibliotheken maakt werk van het distribueren van verantwoordelijkheden in de organisatie; er worden meer beslissingsbevoegdheden laag in de organisatie gelegd. Dat vraagt om een groter zelfsturend vermogen van de medewerkers. En het vergt van managers dat ze zelfsturing stimuleren, dat ze vertrouwen hebben in het vermogen van de medewerkers en taken los kunnen laten. Niet te vaak brandjes blussen, maar op je handen blijven zitten is het advies. Managers houden zelf makkelijk oude patronen van handelen in stand.

Cubiss heeft diverse bibliotheken in dit proces ondersteund. Soms is er sprake van het weghalen van een managementlaag en het werken met zelfsturende teams, soms is er alleen sprake van het vergroten van het zelfsturend vermogen. Aan het concept ‘zelfsturende teams’ kleven overigens ongewenste connotaties. Er is altijd een zekere mate van sturing nodig. Er moet geen sprake zijn van ‘laissez-faire’.

Nieuw organiseren

Het is van belang zelfsturing binnen een overkoepelend kader te plaatsen van nieuw organiseren. We leven in een tijd van transitie van oude naar nieuwe denkkaders. Denkkaders waarin de mens centraal staat in plaats van het systeem of de organisatie, en waarin ‘control’ plaats maakt voor vertrouwen in het handelen van mensen. Denkkaders waarin ‘verandering’ niet alleen als een fenomeen wordt beschouwd dat top-down georganiseerd moet worden, maar dat ook emergent is en bottom-up opkomt. In moderne organisaties is meer zelfsturing, eigen verantwoordelijkheid en initiatiefkracht nodig. Dergelijke opvattingen, uitgangspunten en aannames kun je alleen via gesprekken gezamenlijk duiden, zodat je medewerkers in staat stelt om zich nieuwe manieren van denken en handelen eigen te maken.

Veel aandacht vraagt de rol van de leidinggevenden en de rol van de coach. Teamleden zullen langzaam in een nieuwe rol moeten groeien en moeten hierin ondersteund en gefaciliteerd worden. Regelmatige reflectie op de eigen rol in de dynamiek in de organisatie is onmisbaar. Zelfsturing vergt – paradoxaal – een duidelijke sturing vanuit de organisatie op de manier van leidinggeven en op de organisatie van het werk.

Cubiss begeleidt

Cubiss begeleidt bibliotheken in dit proces. In werksessies wordt (in overleg met het management) uitgebreid stil gestaan bij thema’s als randvoorwaarden, een analyse van (coördinerende) taken en taakverdeling, teamontwikkeling, het afstemmen van het werk en het nemen van beslissingen in lastige situaties, het nemen van resultaatverantwoordelijkheid, engagement en persoonlijk leiderschap.

Dé perfecte oplossing voor een vraagstuk bestaat zelden. Het gaat steeds om het samen maken van tijdelijk werkbare arrangementen. Kies een aanpak waar zoveel mogelijk mensen zich in kunnen vinden en probeer hem uit. Beoordeel achteraf of de aanpak effectief en wenselijk is en pas hem eventueel aan.

Neem voor meer informatie contact op met Marjan Middelkoop.

 

Dit artikel is opgenomen in de Cubissness (oktober 2017). Artikelen in deze nieuwsbrief zijn:

Naar overzicht Actueel en Blogs >>