Digi-Dinsdag - Sesam OpenAI

Elke tweede dinsdag van de maand is het Digi-Dinsdag bij Cubiss. Op die dag komt er een blog online over digitale geletterdheid met daarbij interessante links naar nieuws, kennis of mooie voorbeelden. Zo ben jij weer helemaal op de hoogte! 

Deze blog werd geïnspireerd door een van de jongeren van het jongerenpanel van de NOBB in Oss. Mocht er ooit nog eens iemand tegen je zeggen, dat de jeugd niet betrokken is, verwijs dan naar dit jongerenpanel om het tegendeel te bewijzen. Wat een toppers! Deze persoon merkte op: “Vroeger had je toch van die verhalen, waarbij iedereen wel wist waar het over ging, maar dat het werd geschreven vanuit dieren en sprookjesfiguren? Dat zou gaaf zijn om weer eens te gebruiken in deze tijd.” Waarvan akte. Dit verhaal is ontstaan vanuit die gedachte en gebaseerd op deze actuele situatie.

Er was eens een kabouter die leefde op een mooi ailand. Zijn naam was kabouter Sam.

Samen met onder anderen kabouter Elon van zeepkistenfabrikant Y (voormalig Tweeter) en geldschietkabouter Peter¹ van HeadBook, had hij een nieuwe PaddenTool voor het ailand gebouwd: Gejat-GeenID². Volgens kabouter Sam zou dit revolutionaire idee ervoor moeten zorgen dat de kabouters geen “onzinwerk” meer hoefden te doen. Met enkele vrienden vormde hij het bestuur van Gejat-GeenID.

Heel veel kabouters maakten uiteindelijk gebruik van Gejat-GeenID, hoewel ze niet goed wisten hoe de PaddenTool eigenlijk werkte en wat erachter zat. Kabouter Sam en zijn vrienden wilden dat ook niet zeggen. Zo ontstonden er steeds meer vragen over Gejat-GeenID. En er waren ook kabouters die bang waren dat ze door deze PaddenTool hun baan zouden verliezen.

Bovendien werd alles wat de kabouters met Gejat-GeenID deden opgeschreven en onthouden door kabouter Sam en zijn vrienden (en misschien ook wel doorverkocht!). En zo waren er nog enkele aanmerkingen op Gejat-GeenID te maken.

Op een dag besloten de vrienden van kabouter Sam dat het beter was om zonder hem door te gaan. Hij werd uit het niets ontslagen. Kabouter Satya³ (de baas van Macroharde Ramen) zag meteen zijn kans schoon en vroeg Kabouter Sam bij Macroharde Ramen te komen werken en daar ongeveer hetzelfde gereedschap te ontwikkelen.

De andere kabouters op het ailand vroegen zich af wat er toch aan de hand was, maar daar wilden de vrienden van kabouter Sam niet transparant over zijn. Ze wilden alleen zeggen dat kabouter Sam te weinig transparant was.

Maar een paar dagen later was alles ineens anders... De vrienden van kabouter Sam namen zelf ontslag en kabouter Sam kwam weer terug. De andere kabouters op het eiland begrepen er niets meer van, maar vroegen zich wel af wat dit zou betekenen voor hun PaddenTool. Zeker toen even later bekend werd dat kabouter Sam ook werkt aan het ontwikkelen van nog een nieuwe PaddenTool. 

Veel kabouters in het bos hadden helemaal geen weet van deze vreemde ontwikkelingen en werkten zonder vragen te stellen door met Gejat-GeenID en steeds meer soortgelijke PaddenTools. Terwijl het misschien juist verstandig was om even pas op de plaats te maken en vragen te stellen. Of, zoals een Kabouterschool deed, hele toepassingen (BegrijpGesprek⁴ en ZoalsHetKlokje⁵) blokkeren voor gebruikers. Maar waarschijnlijk zullen de (kinder-)kabouters dan gewoon andere toepassingen gaan gebruiken…

In ieder geval, is het belangrijk dat de kabouters samen nadenken over welke regels er zouden moeten gelden voor nieuwe gereedschappen, voordat ze gebruikt worden.

Gelukkig zijn er overal op het ailand kabouters te vinden, die de andere kabouters helpen om kritisch en bewust met het gereedschap om te gaan. Zoals de KubusKabouters in Steelburg en de LeesMediaKabouters van de Boekenzwammen in bijvoorbeeld Bergen op Zwam en Hoedmond-Steel. Te beginnen met de belangrijkste voorwaarde: en ze lezen nog lang en gelukkig...
 

P.s. de KubusKabouter kreeg deze week door een van zijn vriendjes in het DG-woud ingefluisterd dat het sprookje “De nieuwe Kerndoelen van de onderwijzer” nog wat langer op zich laat wachten. Dat zou in december gepubliceerd worden, maar dat staat nu voor begin maart 2024 op de planning. Waarom dat is weten we niet, maar het kan zijn dat er nog gewerkt wordt aan de inhoudsopgave.

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe Digi-Dinsdag blogs? Meld je dan hier aan voor de maandelijkse mailing. Op Digi-Dinsdag verschijnt er ook een nieuwe Media-Questie: een korte mediawijze activiteit voor bovenbouw po/s(b)o en onderbouw v(s)o, die aansluit op de actualiteit. Heb je vragen over, suggesties of feedback op de blogs en de MediaQuesties? Neem gerust contact op met Barry Kuijpers, adviseur (digitale) geletterdheid. 

Index:

1. Kabouter Peter: Peter Thiel is mede-oprichter (met Max Levchin en Elon Musk) van PayPal, was de eerste investeerder in Facebook, en is oprichter van het hedgefonds Clarium Capital Management en Palantir Technologies, leverancier van software voor zowel de Amerikaanse geheime dienst CIA als de financiële sector. (Bron: Wikipedia)

2. Gejat-GeenID: OpenAI is een Amerikaanse onderneming die onderzoek doet naar en producten ontwikkelt op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI), en uiteindelijk kunstmatige algemene intelligentie. (Bron: Wikipedia)

3. Kabouter Satya: Satya Nadella (Haiderabad (Telangana), 1967) is sinds 2014 de CEO van Microsoft. (Bron: Wikipedia)

4. BegrijpGesprek: Snapchat is een toepassing voor het delen van foto's en video's die gebruikt kan worden op smartphones met iOS of Android. (Bron: Wikipedia)

5. ZoalsHetKlokje: TikTok is een socialemedia-app waarmee korte video's gemaakt en gedeeld kunnen worden. (Bron: Wikipedia)

• Tv-kijken en computerspelletjes spelen lijkt de hersenen van kinderen behoorlijk en langdurig te veranderen. De tijd die onze kinderen voor de tv of achter het scherm doorbrengen verandert de structuur en het functioneren van hun brein, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Sommige van die veranderingen lijken positief, andere vooral negatief.
  
  Bekijk het onderzoek

• Nieuw onderzoek: Ruim 8 miljoen volwassen Nederlanders zijn niet voldoende mediawijs. “Hoewel het iets beter gesteld is met de mediawijsheid van Nederlanders dan vijf jaar geleden, wordt deze ontwikkeling ingehaald door de razendsnelle manier waarop media en technologie zich ontwikkelen. Het is dan ook van levensbelang dat het netwerk zich hard blijft maken voor een Nederland waarin iedereen mediawijs is, of bezig is dat te worden, betoogt Mary Berkhout-Nio (programmadirecteur van Netwerk Mediawijsheid).”
   
   Lees meer over het onderzoek

• De digitale wereld wordt steeds complexer. Het is belangrijk dat leerlingen daar actief en kritisch mee leren omgaan. Leraren kunnen hen daarbij begeleiden vanuit kennis over voorwaarden voor digitale geletterdheid.
   
  Lees meer over de voorwaarden digitale geletterdheid