Digi-Dinsdag – Gelukkig nieuwjaar! 

De week van Kerstmis ben ik vrij, vakantie.  

Op kerstavond zijn er cadeaus. Via lootjestrekken.nl konden we maanden geleden al lezen voor wie we een cadeau mochten verzorgen. Handig. Ik krijg een Omdenken-scheurkalender voor op het toilet, zodat ik iedere dag weer een interessante, inspirerende quote kan lezen tijdens mijn toiletbezoek (met Sinterklaas kreeg mijn vrouw ook al een scheurkalender, dus veel leesplezier op het toilet dit jaar). 

Eerste kerstdag vieren we met mijn ouders en schoonouders bij ons thuis. We spelen een spelletje en luisteren naar de radio op de tv. Mijn dochter leest in de app van Radio 2 wat de volgende nummers in de Top 2000 zijn en past direct haar playlist op Spotify aan. Ik kook. Met de recepten op de Google Nest Hub naast me op het aanrecht, zodat ik de recepten kan lezen en volgen. Het resultaat was lekker. 

Op tweede kerstdag gaan mijn vrouw en ik wandelen. Op de website van Natuurmonumenten heb ik gelezen over een mooie wandelroute op de Kalmthoutse Heide. Met behulp van Google Maps vinden we het startpunt en met Strava leg ik voor mezelf vast hoe ver we gelopen hebben (7,36 kilometer, 11.154 stappen en 1.083 calorieën verbrand, las ik achteraf). 

Woensdag en donderdag besteed ik aan de muziekkamer. Deze ongebruikte slaapkamer wordt aangekleed zodat we daar een boekje kunnen lezen terwijl we naar muziek luisteren. Een nieuwe platen- en cd-speler laten oude tijden herleven. Op internet heb ik me goed ingelezen voor ik overging tot aanschaf van deze apparatuur.  

Met wat knutselwerk maak ik wanddecoratie van oude lp’s en cd’s die we niet meer luisteren. Dat was overigens nog best lastig om daarvoor de juiste lijm te vinden. Goed de achterkant van de tube lezen, niet alle lijm is geschikt voor vinyl! Maar door goed de instructies te lezen en inspiratie op te doen online, kom ik tot een mooi resultaat.  

Op vrijdag wil ik weer wandelen, maar ik denk dat ik het weerbericht niet goed gelezen heb. Google helpt me een alternatief te vinden en leidt me naar diverse kringloopwinkels om daar door de tweedehands spullen te snuffelen. Ook die ene waar ik zulke slechte reviews van gelezen had, ze blijken terecht negatief… Maar goed, ik vermaak me wel.  

Tussendoor lees ik veel en luister ik naar de Top 2000, vaak samen met mijn dochter. We discussiëren over de muziek, lezen de achtergronden en zoeken extra informatie (hoe heet die zanger van Linkin Park ook alweer? Uit welk jaar komt dat liedje?).  

Mijn dochter is het eens met de snelste stijger dit jaar (“505” van Arctic Monkeys) en kent ook de oude Nederlandse hit “Twee motten” van Dorus. Die is terug in de Top 2000 en hoger dan ooit. Waarom? Simpel: TikTok. De nummers “505” en “Twee motten” gingen viral op TikTok en staan dus hoog in de lijst. Oh, en nog zo’n liedje: “Islands In The Stream” van Dolly Parton en Kenny Rogers. Dit jaar weer helemaal hot dankzij Netflix en daarna op TikTok: de Beckham-test.  

Eens te meer valt het me deze week op hoe ons dagelijks leven vervlochten is met digitale dingen. En hoe belangrijk lezen en taal is in het omgaan met die digitale dingen. Nieuws volgen is taal, prompt engineering is taal, generatieve AI is taal, het weerbericht lezen is taal, de juiste lijm vinden is taal, alles is taal.  

Digitale geletterdheid gaat niet alleen over technologie. Taal en lezen zorgen ervoor dat we bewust en kritisch kunnen leven met die technologie. Dat je even afstand kan nemen van al die negatieve nieuwsberichten door nuance aan te brengen en je balans te bewaken. Dat we de kennis en informatie kunnen vergaren en daardoor vaardigheden kunnen ontwikkelen. 

Laten we van 2024 het jaar maken dat we lekker gaan lezen en zo (samen)werken aan de (digitaal) geletterde samenleving. Gelukkig nieuwjaar! 

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe Digi-Dinsdag blogs? Meld je dan hier aan voor de maandelijkse mailing. Op Digi-Dinsdag verschijnt er ook een nieuwe Media-Questie: een korte mediawijze activiteit voor bovenbouw po/s(b)o en onderbouw v(s)o, die aansluit op de actualiteit. Heb je vragen over, suggesties of feedback op de blogs en de MediaQuesties? Neem gerust contact op met Barry Kuijpers, adviseur (digitale) geletterdheid.   

• Mediawijsheid en politiek: Ook in Den Haag en Brussel zijn mediawijze thema’s aan de orde van de dag. In dit liveblog, over het ‘politieke seizoen’ 2023/24, blijf je op de hoogte van de laatste politieke actualiteit.
  
  Bekijk de liveblog

• Netwerk Mediawijsheid Jaaroverzicht: “Het einde van het jaar is in zicht. Daarom blikken we in dit artikel graag terug op alles wat we in 2023 met elkaar hebben bereikt, ontdekt en geleerd op het gebied van mediawijsheid.”
   
  Bekijk het jaaroverzicht

• Recent onderzoek werpt aanvullend licht op de PISA resultaten: (digitale) oppervlakkigheid. Advies: Zorg dat lezen weer 'in' is, Stop met oefensoftware voor taal/lezen/wereldoriëntatie, Stop met begrijpend leesoefeningen die bestaan uit teksten met vragen. 
   
  Bekijk het onderzoek