Scholen weer open: zet vooral nu het lezen hoog op de agenda  

De basisscholen gaan vanaf 9 februari weer open. Het feit dat de heropening van de scholen de eerste is in een strenge lockdown, zegt veel over hoe belangrijk het onderwijs is. Dat belang onderkennen de bibliotheken én Cubiss. 

Waar leg je de focus, nu de school weer open gaat? Wat kun je doen om die achterstanden, op een leuke manier, in te halen? We geven de leerkrachten graag wat tips. 

Taalontwikkeling  

Er wordt veel gesproken over leerachterstanden en dan gaat het natuurlijk om een schoolbrede achterstand. Maar vooral taalontwikkeling en de aandacht voor lezen hebben een grote klap gehad toen de scholen dicht waren; met alle maatschappelijke, lange termijn-gevolgen van dien, waarvan we naar een groot deel alleen nog kunnen gissen.  

Meer lezen, beter in taal 

Cubiss vindt dat het lezen en de taalontwikkeling vooral nu hoog op de agenda moeten staan in het basisonderwijs. Het is volgens de Bibliotheek op school  van cruciaal belang voor de taalontwikkeling van een kind dat er elke dag een kwartier wordt gelezen. Op school is die mogelijkheid er meer dan thuis: er zijn boeken voor handen, leestijd kan makkelijker ingeroosterd worden en er is begeleiding beschikbaar bij het kiezen en lezen van geschikte boeken. Thuis zijn al die mogelijkheden er lang niet overal. Niet alle ouders zijn in staat een taalrijke omgeving te creëren. Niet in alle huizen zijn boeken aanwezig of wordt er (voor)gelezen. Het lezen van boeken is naar alle waarschijnlijkheid de afgelopen maanden afgenomen.  

Het is ontzettend belangrijk dat het lezen weer wordt opgepakt. In termen van de Bibliotheek op school: meer lezen, beter in taal. Een kind moet leeskilometers maken, zo beleeft een kind plezier aan lezen waardoor de taalvaardigheid wordt vergroot.  

Aan de slag, samen met de bibliotheek 

Nu de scholen weer opengaan, pleiten we als bibliotheeksector dan ook vooral voor het volgende: zet het lezen hoog, zo hoog mogelijk, op de agenda. Sla als school de handen ineen met de bibliotheek! Zij helpen en adviseren scholen in deze belangrijke taak; ook nu ze nog gesloten zijn. Zoek samen naar fijne en niet-tijdsintensieve manieren om de taalachterstanden weg te werken die kinderen, vooral de kwetsbare, hebben opgelopen.  

Onze gouden tips voor leerkrachten:   

• Een leesconsulent van de bibliotheek kan helpen en adviseren bij het goed en effectief inrichten van de leesbevordering op school.  
• De bibliotheken zijn nog gesloten, maar je kunt wel boeken ophalen. Maak daar als school gebruik van. 
• Duik eens in het online aanbod van de bieb.  
• Als de bibliotheken weer open zijn, ga dan regelmatig met je leerlingen naar de bibliotheek en laat ze grasduinen in het grote aanbod daar.  
• Zorg ervoor dat je als leerkracht veel voorleest.
• Geef de klas elke dag minimaal een kwartier de tijd om vrij te lezen. Richt een lekkere leeshoek in waar kinderen het vrij-lezen-kwartier kunnen doorbrengen.  
• Werk je als leerkracht bij de kleuters of in groep 3? Denk dan aan het inzetten van digitale prentenboeken. De leesconsulent van de bibliotheek adviseert graag welke digitale prentenboeken goed zijn en hoe je ze kunt gebruiken.  
• Doe als klas of school mee aan de boekenbingo om de leesmotivatie er weer goed in te krijgen én te houden.  
• Laat de kinderen die thuis wel gelezen hebben aan het woord: wat was hun favoriete lockdown-boek en waarom? Maak er niet een opdracht van, maar laat de kinderen gewoon lekker over lezen vertellen.  
• Bekijk deze succesfactoren van lezen. Ze geven je veel handvatten van hoe je lezen op een goede en succesvolle manier in kunt zetten in je lessen.  
• Ook is het belangrijk om als leerkracht handvatten mee te geven aan ouders waarmee ze thuis aan de slag kunnen met het bevorderen van leesplezier. Bekijk daarvoor deze publicatie over het belang van voorlezen, ook als een kind zelf al kan lezen. 

Er ligt een fikse taak voor de scholen te wachten:  nieuwe regels naleven, kinderen met achterstanden goed helpen, een veilige omgeving creëren, enzovoorts.  

We wensen de leerkrachten veel sterkte en vooral heel veel werkplezier.