Taalambassadeurs in het zonnetje: Jan Kemps
Cubiss is ontzettend blij met de Brabantse en Limburgse taalambassadeurs en zet ze deze zomer extra in het zonnetje. Gedurende de zomerweken publiceren we twee keer per week een portret van één van de Brabantse en Limburgse ambassadeurs. Vandaag maken we kennis met Jan Kemps.
Jan Kemps (60) uit Sint Willebrord werkte 43 jaar in de bouw. Door gedoe op het werk kwam hij in contact met een maatschappelijk werker. Toen kwam zijn laaggeletterdheid uit. “Ik heb een prachtig leven, maar ik had er zoveel meer uit kunnen halen”, vertelt Jan. “Die kans heb ik niet gehad.” Heel gemotiveerd ging hij naar school en na anderhalf jaar besloot hij taalambassadeur te worden.
Op vijftienjarige leeftijd kwam Jan van school en in die tijd had hij weinig geleerd. “Mijn ouders hielden me vaak thuis uit gemakzucht”, zegt hij daarover. “Meestal ging ik per jaar maar drie maanden naar school.” Toen zijn vrouw Marianne in zijn leven kwam, betekende dat een belangrijke verandering. “De schoonfamilie heeft mijn leven veranderd. Bij mij thuis was er elke dag ruzie, bij Marianne niet. Dat vond ik ongelofelijk.”
Jan steekt graag de handen uit de mouwen. Wat hij ziet, dat kan hij. Op verschillende momenten had hij ‘een mooie baan kunnen hebben’, maar hij zag het schrijven niet zitten. “Ik heb negen jaar op hoog niveau gebokst, bij het Nederlandse team. Ik kon trainer worden en van mijn hobby mijn beroep kunnen maken. Op dat moment moest ik toch nee zeggen. Lezen lukte wel maar het schrijven niet. Ik zei dat ik niets om die baan gaf, maar dat was niet waar. Had ik toen maar gezegd wat de echte reden was.”
‘Ik moet er wat mee blijven doen’
Jan zegt het zijn redding is geweest dat hij Marianne 43 jaar geleden heeft leren kennen. “Als we ergens samen bij een balie kwamen, moest ik altijd even naar de wc. Of ik vulde het formulier thuis in.” In het dorp waar hij woont is het volgens Jan gebruikelijk dat de man werkt en de vrouw de financiën regelt. “Ik heb altijd veel gewerkt. Zoveel dat ik mijn kleinkind meer heb gezien dan mijn eigen dochter.” Drieënhalf jaar geleden ging Jan opnieuw naar school. Hij had geen zin om lang te gaan. “Ik wil met alles winnen, altijd beter zijn dan iemand anders. Ik wil geen negen maar een tien, daar ging ik voor. Elke dag maakte ik mijn huiswerk en na anderhalf jaar was ik klaar.”
Drie jaar geleden werd Jan taalambassadeur. “Ik doe het 80 procent om mensen te helpen en 20 procent voor mezelf. Anders verwatert het en ik ken mezelf; ik moet er wat mee blijven doen.” Tijdens voorlichting op lagere scholen is zijn boodschap aan ouders: doe je kind naar school, dan is er over twintig jaar geen laaggeletterdheid meer. Trots laat hij een foto zien waarop hij arm en arm staat met prinses Laurentien. “Een maand geleden ben ik bij haar thuis geweest voor een brainstorm. Ik heb gezegd dat mensen aan een loket moeten leren laaggeletterdheid te herkennen en dan doorverwijzen. Laaggeletterden moeten een schop onder de kont hebben, anders doen ze niets. Al gaan er twee van de tien wat mee doen, is dat al mooi.”
Alle taalambassadeurs uit deze serie zijn aangesloten bij onze samenwerkingspartners Stichting ABC of Arcus Taal.
Tekst: Tefke van Dijk
Fotografie: Boyd Smith Photo
