‘Buiten winnen is, binnen beginnen’
Terugblik op de eerste Leiderschap in Lezen-bijeenkomst: inspiratie & interactie
Samenwerkingen tussen bibliotheken en het onderwijs zijn essentieel om lezen te bevorderen. Hoe zorg je als educatieprofessional binnen de bibliotheek voor goede samenwerkingen met ketenpartners en beleidsmakers? “Het begint met de interne organisatie. Zorg dat je daar alles op orde hebt”, stelt Monique Baggen, teamleider Educatie bij de Bibliotheek Rijn en Venen. “Want buiten winnen, is binnen beginnen.”
Tijdens de eerste Leiderschap in Lezen-bijeenkomst op maandag 11 september in PaRaDox in Tilburg stond het thema samenwerken centraal. De bijeenkomsten van Cubiss en BiSC helpen educatiemanagers van bibliotheken hun weg te vinden in het veranderende bibliotheek- en onderwijslandschap.
Matthijs Hemink van organisatiebureau Common Eye en Monique Baggen van de Bibliotheek Rijn en Venen, trapten de eerste bijeenkomst af. Matthijs is adviseur en procesbegeleider. Monique is al ruim dertig jaar actief in de bibliotheekwereld en deelde haar ervaringen in het samenwerken met beleidsmakers en ketenpartners.
Waarom zijn samenwerkingen vaak gedoe?
“Samenwerken biedt kansen. Maar in de praktijk zijn samenwerkingen vaak ontzettend complex – en dat geldt niet alleen voor bibliotheken. Hoe komt dat?” Matthijs begeleidt, adviseert en evalueert samenwerkingen van uiteenlopende organisaties en bedrijven en ziet dat het in de praktijk vaak op dezelfde vlakken misgaat. Namelijk wederzijdse afhankelijkheid, spraakverwarring door diversiteit, split loyalties, verschillen in perspectief en een onduidelijk machtscentrum.
Goede voorwaarden voor een kansrijke samenwerking
Om een moeizame samenwerking om te buigen tot een soepele en succesvolle samenwerking, is het volgens Matthijs belangrijk om de juiste voorwaarden te scheppen. Common Eye ontwikkelde vijf regels die een houvast bieden voor een betere samenwerking:
1. Werk aan een gedeelde ambitie voor alle partijen
2. Doe recht aan alle belangen; op individueel, organisatie- en collectief niveau
3. Heb oog voor persoonlijke relaties en de groepsdynamiek
4. Zorg voor een passende, professionele organisatievorm die aansluit op de gezamenlijke ambitie
5. Creëer een betekenisvol proces dat alle partijen met elkaar verbindt
En Matthijs had voor de aanwezigen nog een extra advies: “Duik in de netwerken of samenwerkingsverbanden die je hebt en ga er actief mee aan de slag. Met het netwerkmodel kun je bijvoorbeeld je netwerk versterken en de effectiviteit ervan vergroten.”
Sterk staaltje stakeholdermanagement
Goed samenwerken met beleidsmanagers en ketenpartners is volgens spreker Monique een sterk staaltje stakeholdermanagement. “Het is het in beeld brengen van alle belanghebbenden en eindverantwoordelijken en het proces vervolgens goed managen. Goed stakeholdermanagement draagt bij aan het succes van een project.”
En ervaring met het leiden van projecten heeft ze als voormalig leesconsulent, projectleider, accountmanager educatie en nu als teamleider educatie inmiddels als geen ander. Monique blikte terug, deelde ervaringen, óók de minder succesvolle, en vertelde over haar inzichten. Haar motto? “Buiten winnen, is binnen beginnen. Om ‘buiten’ de beste resultaten te behalen, zoals kansrijke samenwerkingen of projecten succesvol leiden, moet je als organisatie ‘binnen’ beginnen en duidelijk hebben waar je met je team voor staat.”
Moniques gouden lessen
Haar belangrijkste leermomenten en inzichten vatte Monique als volgt samen:
1. Werk samen, zorg voor een gedeelde ambitie en ken de (mogelijk) verschillende belangen
2. Neem de tijd, leg afspraken vast en zorg voor een gezamenlijke verantwoordelijkheid
3. Maak afspraken op alle organisatieniveaus
4. Ken je klant en ontdek waar je elkaar kan versterken
5. Communiceer helder en eerlijk, doe geen beloftes die je niet na kan komen
6. Zorg voor innovatieve collega’s en ontwikkelingsgerichte mensen in je team
7. Houd focus, wees je bewust van interne én externe belangen en durf moeilijke situaties bespreekbaar te maken
Longread - Samenwerken als lonkend perspectief
Cubiss heeft samen met Common Eye een longread over samenwerken geschreven. In deze longread krijg je een aantal praktische modellen en handvatten aangereikt, om zelf mee aan de slag te gaan binnen jouw samenwerkingsverband. De longread vind je hier.
Leiderschap in Lezen
Er gebeurt veel in de bibliotheek- en onderwijssector. Dalende leesresultaten, zorgen om basisvaardigheden-resultaten, financiële regelingen, een nieuw curriculum in het onderwijs en de veranderende rol van de lees- en mediaconsulent. Er gaat veel veranderen. Hoe gaan we daarmee om? En wat kunnen bibliotheken doen om hier zelf zo veel mogelijk het voortouw in te nemen? Cubiss en BiSC organiseren eind 2023 en begin 2024 vijf bijeenkomsten voor educatiemanagers van bibliotheken: Leiderschap in Lezen ‘Inspiratie & interactie’ was de eerste bijeenkomst. Bekijk de padlet met handige informatie gerelateerd aan de thema's van de bijeenkomsten.
Lees hier meer over de reeks en schrijf je direct in voor een van de bijeenkomsten.
