Dossier 'de Queeste'

Studiereis, november 2016

Samen staan wij voor een queeste; de opdracht om het fundament te leggen voor een bibliotheek met toekomst. Hoe en in welke hoedanigheid? Het antwoord is het einddoel van onze queeste. Samen met Brabantse bibliotheekdirecteuren en hun metgezellen ging Cubiss eind november in Kloosterhotel ZIN op zoek naar ideeën, succesverhalen, ervaringen en antwoorden die helpen te komen tot de bibliotheek als waardevol en waardevast knooppunt in de samenleving. We publiceerden vervolgens een longread en kwamen in 2017 nog twee keer bijeen. Lees hieronder alle presentaties en informatie terug: het dossier ‘De Queeste’ is compleet.

Bekijk foto's van de Queeste of download hieronder de presentaties van de gastsprekers.

Thema: Publieke domein

Opening door Hans Derks Download presentatie

Gastsprekers:

Thema: Vakmanschap

Gastsprekers & workshop: 

Thema: Leiderschap

Gastsprekers:

Terugkomdag 1, 30 januari 2017

Op maandagmiddag 30 januari kreeg De Queeste een vervolg. We ontmoetten elkaar opnieuw in Het Duvelhok in Tilburg en wisselden ervaringen uit. Gastspreker Prof.dr. Theo Camps, hoogleraar Organisatiekunde & Bestuurskunde, ging met ons en diverse genodigden in gesprek over leiderschap.

De vragen die hij stelde: ‘Hoe realiseer je publieke waarde? En hoe meet je dat?’. Camps concludeerde dat het begrip publieke waarde steeds anders wordt ingevuld naar gelang de tijdsgeest en illustreerde dat met diverse voorbeelden uit de praktijk.

‘Wie gaat er over de vraag of het een legitiem doel is dat je nastreeft? Wie zijn de belangrijkste partijen die je erkenning moeten geven?’ Volgens het model dat Camps toonde, zijn er vier factoren die bepalen welke ruimte je als organisatie hebt om te bewegen:

  • financiën
  • maatschappelijke taakstelling
  • externe stakeholders
  • tijdsgeest > deze is het meest ingewikkeld

Camps: “Deze factoren bepalen de legitimiteitsgrenzen. Krimpen ze, dan beperkt dat je ruimte en moet je je continu verantwoorden. Zorg daarom dat de legitieme handelingsruimte zo groot mogelijk blijft; benut deze optimaal.”

De hoogleraar stelde tevens de vraag ‘Wat voor type leiderschap is nodig in het publieke domein?’. “De kern van goed leiderschap is het vermogen om te kunnen schakelen van actie naar reflectie”, stelt Camps, met verwijzing naar R. Heifetz (‘Leadership without easy answers’, 1994).

Ook presenteerden we deze middag de longread over onze zoektocht. Je vindt de publicatie hier:

cubiss-longread.nl/queeste/

Terugkomdag / slotbijeenkomst, 19 juni 2017

Maandagmiddag 19 juni: de slotbijeenkomst van De Queeste. We ontmoetten elkaar opnieuw in Tilburg, ditmaal bij Fontys Hogescholen, CO IEMES (Communicatie - International Event, Music & Entertainment Studies) waar ‘metgezel’ en Fontys-docent Daan Oudbier onze gastheer is.

Sanne Knitel verzorgde een gastcollege over conceptdenken. Sanne is docente Imagineering, concepting & creativity en co-auteur van het gelijknamige boek (2013) en van de opvolger ervan: ‘Concept Code’ (2016). Ze nam ons mee in de wereld van concepten: hoe kom je tot een goed en sterk concept? De begrippen ‘waarde’ en ‘visie’ zijn hierbij belangrijk, aldus Sanne. Waarbij ze benadrukte dat ‘visie’ hier niet de betekenis van ‘een gewenst toekomstbeeld’ heeft, maar de betekenis van een houding en motivatie, als startpunt voor conceptdenken. Volgens Sanne zit de kracht van conceptdenken namelijk in het starten vanuit een gedachtengoed, om van daaruit oplossingen te gaan ontwikkelen.

Download de presentatie van Sanne Knitel

Gastspreker Marco Derksen ging in op de succesfactoren van de exponentiële organisatie. Marco adviseert en begeleidt organisaties in de verandering naar de nieuwe netwerksamenleving. Hij is onder meer verbonden aan AOG, school of management en is oprichter van Marketingfacts, een van de grootste zakelijke communities in Nederland. Marco stelde dat exponentiële organisaties zich dankzij de toepassing van communities en technologie slimmer organiseren en beter presteren in vergelijking met soortgelijke organisaties. Ter illustratie volgden diverse praktijkvoorbeelden. Hij hield ons een spiegel voor, door te inventariseren welke devices we het meest gebruiken (desktop, smartphone, et cetera) en welke social media we dagelijks gebruiken (YouTube, Twitter, WhatsApp of anders).

De uitkomsten waren helder: we kunnen niet meer om WhatsApp heen. Waarop Marco zich hardop afvroeg in hoeverre wij er in de bibliotheek al gebruik van maken. Te weinig! “We moeten meer inzetten op mobiel, niet op de website.” Treffend was ook zijn voorbeeld* van Universal Studios. In 2007 (vóór het social media-tijdperk) werden 7 Harry Potter-fans uitgenodigd voor een geheime webcast. De 7 fans deden wat werd verwacht: ze deelden hun nieuws met andere fans. Binnen slechts enkele weken waren 350 miljoen (!) mensen op de hoogte. Over de kracht van communities gesproken. De onderliggende boodschap van Marco Derksen was helder: “Het netwerk werkt altijd. Wie het goed organiseert en benut, ‘wint’ altijd.” Hij stuurde de bibliotheekdirecteuren, metgezellen en introducées dan ook met een opdracht huiswaarts: “Wie zijn de 7 ‘Harry Potter-fans’ van jouw organisatie? En wat ga jij daar morgen mee doen?”

Marco sloot zijn inspiratiesessie af met een prikkelende boodschap. Hij stelde vast dat het experimenteren met (nieuwe) technologie en media om lef vraagt. “Een goede leider geeft ruimte voor het experiment. Laat je inspireren door succesvoorbeelden van andere communities en leer van hun ervaringen.”, zo gaf hij de deelnemers mee.

* bron: boek ‘World Wide Rave’, D.M. Scott

Download de presentatie van Marco Derksen

Videoproductiebedrijf BULK (opgezet door Fontys-studenten) verzorgde de registratie van beide colleges. Je vindt ze binnenkort hier!

De Queeste, een terugblik én vooruitblik

Hoewel het programma van De Queeste is afgerond, kent De Queeste geen einde. Het is immers een zoektocht. Een zoektocht als hulpmiddel voor Brabantse bibliotheekdirecteuren, om te achterhalen welke vragen bibliotheken zichzelf moeten en kunnen stellen. De deelnemers kijken terug op een enerverende studiereis. We tekenden kort enkele reacties op:

Marly Driessens, directeur-bestuurder Bibliotheek De Lage Beemden: “Toen ik in november deelnam aan de driedaagse studiereis, stond ik op het punt te starten met het opstellen van ons beleidsplan. De input uit De Queeste heb ik daarin zeker meegenomen. Wat mij onder meer bijbleef, was dat de buitenwacht onvoldoende weet wat de bibliotheek doet. We moeten dat blijven vertellen, steeds weer opnieuw! In het beleidsplan en de presentatie daarvan hebben we daar duidelijk op ingestoken, met een helder overzicht van al onze activiteiten, doelen en resultaten.”

Anneke Schellens, directeur-bestuurder Bibliotheek De Kempen: “Ik heb veel gehad aan De Queeste. Ik heb echt wel even geworsteld met de thema’s vakmanschap en leiderschap, zoals we die tijdens de studiereis bespraken. Wat ook duidelijk werd, is dat onze sector zich teveel door ‘angst’ laat leiden. De Queeste heeft me interessante inzichten gebracht. Er is inmiddels veel gebeurd; we zijn klaar voor de volgende stap die wij nu zetten.”

Sharon Schreppers, beleidsadviseur vrijwilligers gemeente Breda, nam deel als metgezel: “Het programma was met de drie thema’s publiek domein, vakmanschap en leiderschap perfect opgebouwd. Ik vond het knap hoe deelnemers zich zo kwetsbaar durfden op te stellen en zich openstelden voor de blik van buitenaf, die wij als metgezellen gaven. Ik ben erg blij dat ik hieraan deel mocht nemen.”

In 2018 zal Cubiss een nieuw leadership-programma organiseren. Ben je daarin geïnteresseerd, maak dat dan alvast (vrijblijvend) kenbaar, zodat we je op de mailinglijst plaatsen. Stuur hiervoor een mail aan Marieke Hezemans: m.hezemans@cubiss.nl

Wil je naar aanleiding van dit dossier nader van gedachten wisselen over de bibliotheek van de toekomst en/of de thema’s publiek domein, vakmanschap en leiderschap in relatie tot de openbare bibliotheek? Neem dan contact op met Marieke Hezemans, projectleider Bieb Lab Brabant bij Cubiss: m.hezemans@cubiss.nl / 06 - 20 96 04 27.

Naar overzicht Actueel en Blogs >>