Vrijheid

Over de grens, maar ook in ons eigen land, is vrijheid niet altijd vanzelfsprekend. De protesten in Iran, de oorlogen in Syrië, Gaza en Oekraïne laten ons dit de afgelopen jaren weer zien en voelen. Vrijheid is een groot goed. Het is dan ook belangrijk om het te koesteren en actief na te streven.

De Bibliotheek draagt hieraan bij door vrijheid een plek te geven in de programmering en collectie. Zo kun je bezoekers in jouw bibliotheek aan het denken zetten, de dialoog faciliteren, mensen laten ervaren wat vrijheid is en helpen om in actie te komen. Als bibliotheek kun je dus het thema ‘vrijheid’ aangrijpen om bij te dragen aan een maatschappij waarin we meer begrip hebben voor elkaar. Jouw bibliotheek is bij uitstek dé plek waar iemand:

  • kennis en informatie kan verkrijgen over vrijheid, vrede en veiligheid;  
  • meer leert over vrijheid via ontmoetingen, lezingen, workshops, literatuur, kunst en cultuur; 
  • uit een bubbel kan stappen om een ander beter te begrijpen en diens vrijheid te respecteren. 

Cubiss heeft op deze pagina een aantal zaken op een rij gezet, dat jou op weg kan helpen om rond vrijheid te programmeren.  

Inspiratiegids Democratie & (Digitaal) Burgerschap

Heb je inspiratie nodig voor programmering in jouw bibliotheek? In deze inspiratiegids vind je voorbeelden uit het gehele land, fijne kijk-, lees- en luistertips en bruikbare informatie die je gemakkelijk in kunt zetten. Naast deze inspiratiegids vind je op deze pagina meer informatie over programmeren voor Brabant en Limburg rond 80 jaar vrijheid. Scroll daarvoor naar beneden.

Bekijk de inspiratiegids

80 jaar vrijheid

2024 en 2025 staan in het teken van 80 jaar vrijheid in Noord-Brabant en Limburg. Op 12 september 1944 werd Mesch in de gemeente Eijsden-Margraten als eerste Nederlandse plaats bevrijd. Op 17 september 1944 volgde als eerste plaats in Noord-Brabant Sint-Oedenrode. Op 5 mei 1945 zijn als laatste Altena en Dussen bevrijdt en daarmee kwam ook Noord-Brabant in handen van de geallieerden.

Dit thema raakt elke bibliotheek. Cubiss deelt daarom praktische handvatten en inspiratie om met dit thema aan de slag te gaan in jouw bibliotheek. 

Noord-Brabant

Vanaf september 2024 is het 80 jaar geleden dat Brabant bevrijd werd. Maar op het moment dat Nederland 80 jaar vrijheid wil vieren, voelt niet iedereen zich vrij, ook niet in Nederland. Zo betekent de vrijheid van de één, wellicht tralies voor de ander. Hoe verhoudt vrijheid van meningsuiting zich tot een belediging? Hoe verhoudt een vrijheidsstrijder zich tot een terrorist? Hoe verhoudt verzet zich tot onderdrukking? Het vieren van 80 jaar vrijheid biedt een mooi aanknopingspunt om dit soort vragen onder de loep te nemen.

Deze pagina wordt regelmatig aangevuld. Wil je op de hoogte blijven en sta je nog niet op de mailinglijst? Neem dan contact op met Ingrid van Osch.

Handleidingen

Cubiss heeft verschillende handleidingen gemaakt, die jou op weg kunnen helpen om rond vrijheid te programmeren. 

Gedichtenmuur

De gedichtenmuur is meer dan een decoratief element; het is een interactief project dat bezoekers uitnodigt om gedichten te lezen, zich in te leven in anderen en zelfs mee te schrijven. Natuurlijk dienen de gedichten het thema van 80 jaar vrijheid te belichten. Maar als bibliotheek behoud je de vrijheid om zelf te beslissen welk specifiek thema je op de muur wilt zetten. 

Bekijk de handleiding

Aanvragen

Geef in het formulier je voorkeur aan voor de periode wanneer je de gedichtenmuur graag in jouw bibliotheek hebt staan.

Je kunt de gedichtenmuur voor maximaal twee weken reserveren. Wil je de muur langer hebben staan? Geef dit dan aan met je motivatie. De gedichtenmuur wordt in overleg gebracht en weer opgehaald door Cubiss.

Inschrijfformulier

Shadow Game

Shadow Game is een experimenteel gefilmde documentaire over de verstrekkende gevolgen van het Europese asielbeleid. Nu overal in Europa hekken zijn opgetrokken, is asiel zoeken bijna onmogelijk geworden. De tieners doorkruisen besneeuwde landschappen en komen op hun pad agressieve grenspolitie tegen. Het is moeilijker dan ooit geworden om hun eindbestemming te bereiken. Hun tocht leidt ze door heel Europa: van Griekenland to Noord-Macedonië, Servië en Bosnië en Herzegovina, van Italië naar Frankrijk en Nederland. De film is in drie jaar tijd gedraaid, deels door de hoofdpersonen zelf met hun telefoons.   

De film is online te bekijken via NPO Start en biedt veel aanknopingspunten om het thema vrijheid onder de aandacht te brengen in jouw bibliotheek.     

Bekijk de handleiding 

Sprekers

Wil je graag een spreker aan het woord laten rond het thema vrijheid in jouw bibliotheek? Dan kan Cubiss daar financieel aan bijdragen. Wij stellen 300 euro beschikbaar per Brabantse bibliotheek om het mogelijk te maken een spreker te boeken. Dit loopt van september 2024 tot 31 december 2025. Heb je zelf al een spreker in gedachte? Mail dan naar Ingrid van Osch met een motivatie waarom je deze spreker wilt inzetten. Zoek vooral lokaal naar interessante sprekers. 
 Meer informatie over sprekers

Kijk- en luistertips

Kijk- en luistertips: waar je eventueel ook programmering rond kan bouwen:

Subsidies & fondsen

Financiële hulp nodig bij jouw programmering? Bekijk onderstaand lijstje met subsidies en fondsen. Niet alle fondsen gaan specifiek over vrijheid, maar schuren er tegenaan. Afhankelijk van de insteek van het project kunnen sommige fondsen interessant voor je zijn. Bekijk goed welk fonds voor jou van toepassing kan zijn. Neem contact op met Ingrid van Osch of Yvonne van Bijnen als je hulp nodig hebt bij het aanvragen van een van de fondsen.  

Meer informatie over subsidies & fondsen

Brabant Herinnert

Belangrijke tip! Meld al je activiteiten die te maken hebben met 80 jaar vrijheid aan bij Brabant Herinnert. Zij presenteren een zo volledig mogelijk aanbod van alles rondom het thema vrijheid, herinneren en herdenken in Brabant. Zij nemen jouw programma ook altijd mee in hun communicatieplanning voor social media, persberichten en de nieuwsbrief. Het loont dus echt om jouw programmering aan te melden!

Meld jouw activiteit aan

Kijk vooral ook op hun website voor meer inspiratie en mogelijke samenwerkingen. Cubiss werkt achter de schermen ook nog aan een verdere samenwerking. 

Limburg

Er zijn steeds minder mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Daarom is het des te belangrijker dat verhalen worden geborgd en worden doorgeven aan de huidige en nieuwe generaties.

Bericht aan Hare Majesteit

Eén van de manieren om verhalen te borgen, is door het vast te laten leggen op beeld. Daarom heeft Cubiss Limburg het boek Bericht aan Hare Majesteit van Rosalie Sprooten verfilmd. Het boek vertelt het verhaal over het verzet in Zuid-Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze film is beschikbaar voor Limburgse bibliotheken en kan een goede gespreksstarter zijn over het thema oorlog en vrede. Naast de film is er ook een podcast gemaakt rondom hetzelfde boek. Alle informatie is te vinden op deze webpagina.

Loesje

Wie kent ze niet. De posters met pakkende en soms confronterende teksten van Loesje. Deze posters leggen met een paar woorden de vinger op de zere plek. Zeker ook rondom de thema's:

  • Vluchten en vechten
  • Waarheid en misleiding
  • Verzet en verbond
  • Inclusie en uitsluiting

 

Cubiss Limburg stelt deze posters beschikbaar voor Limburgse bibliotheken in de vorm van een rondreizende tentoonstelling (foamboarden met schildersezels). Koppel je programmering aan de aanwezigheid van de posters in jouw bibliotheek en breng zo het gesprek op gang.

Ik heb interesse in de tentoonstelling