Verkiezingen en de Bibliotheek
Bij de verkiezingen komt er veel informatie op mensen af. Over het stemproces, de partijprogramma’s en tijdens de debatten. De Bibliotheek kan informatie ter beschikking stellen, ontmoeting en debat faciliteren en mensen wegwijs maken in het stemproces.
Stemmen is een belangrijk verworven recht. Helaas is er structureel sprake van een lage opkomst tijdens verkiezingsdagen. Hoe zorg je ervoor dat mensen betrokken blijven? En dat verkiezingen toegankelijk zijn voor iedereen ongeacht opleidingsniveau, leeftijd of achtergrond? Er zijn verschillende manieren om hier als bibliotheek aan bij te dragen in de programmering, de collectie en verdere informatievoorziening. Hieronder vind je meer informatie over wat je kan doen bij jouw bibliotheek rond verkiezingen.
Tweede Kamerverkiezingen
Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen worden de leden van de Tweede Kamer gekozen. De laatste Tweede Kamerverkiezingen vonden plaats op 22 november 2023.
Gemeenteraadsverkiezingen
Een gemeenteraadsverkiezing is een verkiezing waarbij de gemeenteraad van een gemeente wordt gekozen. Op 16 maart 2022 vonden de gemeenteraadsverkiezingen plaats.
Provinciale Statenverkiezingen
De Provinciale Statenverkiezing is de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten in Nederland. Op 15 maart 2023 vonden de laatste verkiezingen plaats.
Europese verkiezingen
De verkiezingen voor het Europees Parlement vonden plaats van 6 tot 9 juni 2024. Tijdens de Europese verkiezingen kiezen de burgers van de Europese Unie hun vertegenwoordigers als leden van het Europees Parlement.
Het stemproces
Het stemproces is voor veel mensen onduidelijk en kan ook spannend zijn. Want hoe werkt het nu eigenlijk? De Bibliotheek maakt mensen wegwijs met nuttige informatie, met oog voor de behoeftes van verschillende doelgroepen. Bekijk hieronder interessante bronnen van informatie:
ProDemos
ProDemos is het ‘Huis voor democratie en rechtsstaat’. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat. Op deze pagina vind je alles wat ProDemos doet rondom de verkiezingen. Je kunt Prodemos ook uitnodigen in de Bibliotheek om te vertellen over de democratie. Check de verschillende programma’s hier.
De verkiezingskrant in gewone taal en in simpele taal
In Nederland hebben 1,9 miljoen mensen moeite met lezen en schrijven. Speciaal voor hen is er de Verkiezingskrant in gewone taal. In deze krant wordt meer uitgelegd over de verkiezing en hoe het stemmen werkt. Je kunt deze krant hier bestellen.
Stem jij ook?
De Stem jij ook-website is een toegankelijke hulpbron voor mensen met een licht verstandelijke beperking. In begrijpelijke taal wordt uitgelegd waar de verkiezingen over gaan en hoe stemmen werkt.
‘Stem jij ook?’ wil moeilijklerenden en mensen met een lichte verstandelijke beperking politiek bewust maken en hen leren gebruik te maken van hun stemrecht. Je vindt er ook informatie voor de professionals.
Steffie Helpt
Het is fijn dat iemand eenvoudig uitlegt hoe verkiezingen en stemmen werkt. Wil jij deelnemers laten oefenen met stemmen? Dat kan met het programma van Steffie Helpt (B1-niveau).
Politiek voor iedereen!
Op dit moment is politiek voor 1 op de 4 mensen niet toegankelijk genoeg. Deze handreiking bevat duidelijke tips voor het maken van toegankelijke online en fysieke verkiezingsuitingen en -evenementen. Want het betrekken van iedereen bij de politiek draagt bij aan een inclusieve samenleving!
DigiHandig lesmateriaal
In aanloop naar de verkiezingen lanceerde DigiHandig oefenen rondom de Stemwijzer. De lessen zijn beschikbaar in de DigiHandig app. Ook voor het lespakket komt een speciale module over de Stemwijzer.
Stemwijzers
Op welke partij stem je? Er zijn verschillende stemwijzers die mensen kunnen helpen in het maken van hun keuze. Belangrijk is om niet alleen de stemwijzer in te vullen, maar ook te lezen wat de standpunten van verschillende partijen precies zijn. Die kun je overzichtelijk inzien na het invullen van de stemwijzer.
We lichten er een aantal uit:
- De StemWijzer van ProDemos.
- Young voice is een stemwijzer voor jongeren.
- De Stemchecker is geen stemadvies, maar kijkt naar wat partijen daadwerkelijk hebben gestemd in de Tweede Kamer (en níet naar wat ze beloven in campagnes).
- Het Kieskompas is een onafhankelijke online tool waarmee kiezers hun eigen politieke opvattingen kunnen vergelijken met de officiële standpunten van politieke partijen.
- StemAdvies.nu bestaat uit 30 heldere vragen over voornamelijk actuele zaken die op dit moment het nieuws beheersen. Deze vragen zijn zorgvuldig opgesteld door vrijwilligers.
- Plaats een fysieke beslisboom in de Bibliotheek. Rijnbrink maakte drie beslisbomen voor bibliotheken. Bekijk en download beslisboom 1, beslisboom 2 en beslisboom 3.
SDG's en de verkiezingen
De Sustainable Development Goals zijn zeventien doelen die de VN in 2015 hebben aangenomen om van de wereld een betere, eerlijke en groene plek te maken. Zie het als een wereldagenda voor bibliotheken, overheden en allerlei andere organisaties. Met dus een hele belangrijke link tussen de SDG's en de politiek.
In het politieke landschap van vandaag hoor je thema's als asiel en migratie, klimaat, inflatie en koopkracht, de woningmarkt en de zorg vaak voorbij komen. Thema's die direct aansluiten bij de SDG's. Door met de doelen aan de slag te gaan in de programmering, kan je dus ook gelijk de link leggen naar de politiek en naar de aankomende verkiezingen.
Meer informatie?
Meer informatie over de verkiezingen en wat je ermee kan in jouw bibliotheek? Neem dan contact op met adviseurs Ingrid van Osch (Brabant) of Yvonne van Bijnen (Brabant en Limburg)