Meertaligheid

Het gebruik van de moedertaal op school en in de kinderopvang helpt kinderen in hun ontwikkeling. Het is dan ook geen wonder dat meertaligheid een actueel onderwerp is. Veel bibliotheken willen aan de slag met meertalige collecties. Maar meertaligheid is meer dan enkel een collectie kinderboeken in andere talen plaatsen in je bibliotheekvestiging, school of kinderopvanglocatie. 

Op deze pagina vind je de informatie, tips en inspiratie rondom meertaligheid gegroepeerd volgens de bouwstenenaanpak van BoekStart en de Bibliotheek op school. De bouwstenen helpen om het onderwerp meertaligheid op structurele wijze te benaderen en in beleid te verankeren.  

Benut de kracht van meertaligheid in de klas

Met een meertalige collectie kinderboeken op school krijgen kinderen met een andere thuistaal dan het Nederlands de kans om te profiteren van de voordelen van hun meertaligheid. Een school doet daarmee recht aan de volledige (talige) identiteit van kinderen.

Om basisscholen te adviseren bij het gebruik van een meertalige kinderboekencollectie is er nu een handige inspiratiegids. Deze bevat suggesties om op school te werken met boeken in verschillende talen. Naast activiteiten voor in de klas bevat de gids ook tips om ouders te informeren en inspireren thuis gebruik te maken van boeken in hun thuistaal.

Bekijk de inspiratiegids

 

meertalige kinderboeken collectie

Netwerk & beleid

De Taalvriendelijke Bibliotheek 

In de inspiratiegids De Taalvriendelijke Bibliotheek vind je de bouwstenenaanpak om van je bibliotheek een Taalvriendelijke Bibliotheek te maken waarin alle talen welkom zijn. 

Potentie van meertaligheid benutten 

De website Meertalig.nl biedt professionals die met meertalige kinderen werken training, informatie en tips over omgaan met meertaligheid in het onderwijs en de opvoeding.  

Omgaan met meertaligheid in het onderwijs 

De Taalunie heeft samen met Meertaligheid.be en Meertalig.nl het kennisdossier Antwoorden op vragen over omgaan met meertaligheid in het onderwijs in het Nederlandse taalgebied samengesteld. 

Belang in het kader van gelijke kansen 

Omgaan met meertaligheid is een kansrijke aanpak als het gaat om gelijke kansen. In dit artikel lees je dat meertaligheid voordelig kan zijn als het in het onderwijs goed wordt benut. 

Nationaliteiten per gemeente 

Hier vind je een kaart van Nederland die laat zien wat per gemeente de grootste groep is met een andere nationaliteit dan de Nederlandse. 

Migratieachtergrond 

Bekijk hier de migratieherkomst, nationaliteiten en geboortelanden van inwoners in Nederland. De migratieachtergrond is een kenmerk dat weergeeft met welk land een persoon verbonden is op basis van het geboorteland van de ouders of van zichzelf. 

Stap voor stap naar een taalvriendelijke schoolbibliotheek 

Yvonne Geradts, leerkracht en coördinator vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) en meertaligheid, vertelt in dit interview hoe OBS de Blaak in Tilburg aandacht besteedt aan de verschillende thuistalen van de leerlingen. 


Expertise

Meertaligheid en BoekStart 

De training Meertaligheid bij BoekStart is er om de kennis over meertalige taalontwikkeling van 0- tot 4- jarigen van professionals in bibliotheek en kinderopvang te verdiepen. 

Meertaligheid en de Bibliotheek op school 

Volg de training Meertaligheid bij de Bibliotheek op school en leer hoe je kunt bijdragen aan een meertalige ontwikkeling van kinderen (en hun ouders) in het basisonderwijs. 

Webinars Meertaligheid 

Meertalig.nl organiseert webinars en trainingen rondom onderwerpen die met meertaligheid te maken hebben. Denk bijvoorbeeld aan Meertaligheid in onderwijs en opvoeding, Meertaligheid en leesbevordering en Meertaligheid in de klas. 

Thuis in meertaligheid 

De meerdaagse training Thuis in meertaligheid is speciaal voor onderwijsprofessionals die willen leren omgaan met meertaligheid en een concreet plan van aanpak willen ontwikkelen. 

Leertraject meertalige bieb voor baby’s en peuters 

In dit onlineleertraject van iedereenleest.be leer je hoe je als bibliotheek een actieplan kan maken om het leesplezier te bevorderen voor baby's en peuters die meertalig opgroeien. 

Flyers meertaligheid 

Wil je betrouwbare informatie over meertaligheid meegeven aan professionals of opvoeders? Deel dan deze flyers voor ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten uit in je werkgebied.  

Voorlezen stimuleren in meertalige gezinnen 

Achtergronden en tips voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten basisonderwijs over voorlezen in meertalige gezinnen vind je in deze flyer uit de serie Kwestie van Lezen.  

Online magazine Lees Lezer Leest! – Meertaligheid 

In het magazine staat meertaligheid centraal. Zo gaat het over taal als communicatiemiddel, thuistaal, taal als poëzie, maar ook over streektaal en straattaal.  

De meerwaarde van meertaligheid 

Over haar ervaringen met de theorie en praktijk van leerlingen die een tweede taal spreken schreef onderwijsonderzoeker Eke Krijnen deze column. 


Leesomgeving & collectie 

IBBY-boekenlijst 

IBBY (International Board on Books for Young people) publiceert tweejaarlijks een actuele lijst van goede kinderboeken in meer dan 30 talen.  

Meertalig lezen en spelen 

Nik-nak heeft tweetalige kinderboeken in de thuistaal en de Nederlandse taal met lessuggesties om met de boeken te werken. 

Meertalige jeugdboeken voor de schoolbibliotheek 

Op Iedereenleest.be staat alle info over de aanschaf van meertalige jeugdboeken voor de schoolbibliotheek op een rij. 

Boeken voor nieuwkomers 

Lowan – Ondersteuning bij onderwijs aan nieuwkomers heeft tips voor de aanschaf van boeken in andere talen verzameld. 

Diversiteit in prentenboeken 

Studio Sesam maakt de diversiteit in de samenleving zichtbaar door inclusief te schrijven, te illustreren en te communiceren zodat iedereen gezien en gehoord wordt.  

Verrijk de schoolbibliotheek 

Bukiboek is een webshop met een ruim aanbod in tweetalige en meertalige kinderboeken voor de schoolbibliotheek.  

Dekoloniseer de boekencollectie 

Lees in dit artikel van Hebban meer over het belang van een gedekoloniseerde leeslijst die de brede en diverse ervaringen van mensen van verschillende komaf en ras van over de hele wereld weerspiegelt. 

Kinderboeken in Arabisch, Pools en Turks 

NBD Biblion heeft een aanbod kinderboeken in het Arabisch, Pools en Turks voor de jeugd. 

Tekstloze prentenboeken 

Tekstloze prentenboeken vormen een handig middel om in te zetten bij meertalige kinderen. Deze inspiratiegids geeft houvast bij het gebruik van tekstloze prentenboeken. 

Meertalige Boekenpret 

Het project Meertalige Boekenpret is een mooi voorbeeld van het versterken van de Nederlandse taal door ouders te laten voorlezen in de thuistaal. 

Speciale boeken voor jonge nieuwkomers in Nederland 

Interview met schrijver Joke de Jonge over haar boeken die spelenderwijs de taalontwikkeling van jonge nieuwkomers ondersteunen. 

Lappa meertalige prentenboeken 

Uitgeverij Lappa heeft prentenboeken in het Nederlands en in een tweede taal en ondersteunt daarmee meertaligheid vanaf zeer jonge leeftijd. 

De Taalvriendelijke Bibliotheek 

In de inspiratiegids De Taalvriendelijke Bibliotheek vind je de bouwstenenaanpak om van je bibliotheek een Taalvriendelijke Bibliotheek te maken waarin alle talen welkom zijn. 

Bekijk de inspiratiegids

De Taalvriendelijke Bieb

Activiteiten

Werken met een meertalige kinderboekencollectie 

Deze handige inspiratiegids bevat suggesties om op school te werken met boeken in verschillende talen. 

Verschillen tussen thuistaal en Nederlands  

Gebruik moederint2 of taalstoornissen om de verschillen tussen de thuistaal en het Nederlands te kunnen duiden.  

Onderwijsprogramma 

Het Heritage Language Education biedt meertalige kinderen meer kansen om de taal die zij thuis spreken verder te ontwikkelen door middel van effectieve onderwijsprogramma’s.  

Prentenboeken in alle talen 

Met de audiovertalingen van Prentenboeken in alle talen kun je met kinderen én ouders activiteiten doen rondom meertaligheid. In de onderbouw, maar juist ook in de midden- en bovenbouw! 


Digitale diensten 

Podcast 

Kletsheads is een podcast over meertalige kinderen. In elke aflevering bespreekt taalwetenschapper Sharon Unsworth met een deskundige de wetenschap achter de taalontwikkeling van meertalige kinderen.     

Informatieve animatieclips  

Met drie informatieve animaties laat de Radboud Universiteit zien hoe fascinerend en alomtegenwoordig meertaligheid is.  

Taal en meertaligheid in onderwijs: 20 boekentips 

Steven Delarue zette 20 boeken om een rijtje die het belang benadrukken om na te denken over een sterk taalbeleid. 

Meertalige voorleesfilmpjes 

De jeugdbibliotheek.nl bevat tevens voorleesfilmpjes in het Nederlands, Pools, Turks, Arabisch, Engels en Spaans. Met honderden prentenboeken is er voor ieder kind wel iets leuks bij. 

Werkboek voor ouders 

Planting Languages heeft speciaal voor ouders die hun kind meertalig willen opvoeden een handig werkboekje samengesteld.  


Monitor

Belang van onderzoek 

Met kennis uit onderzoek verbeter je als professional het dagelijks werk. Onderwijskennis.nl van het NRO helpt je de wetenschappelijke inzichten, handvatten en voorbeelden met betrekking tot meertaligheid te benutten. 

Impact Toolkit 

Wil je in kaart brengen wat je benadering van meertaligheid teweegbrengt? Maak dan gebruik van de Impact Toolkit van Cubiss. 

Meer informatie?

Neem voor meer informatie contact op met adviseurs Anke Werker (jonge kind) of Renske Jongejan (primair onderwijs) voor de provincie Noord-Brabant of Leanne Vroomen voor de provincie Limburg.