icon objectiviteit zb.pngImpact en objectiviteit

Impact is een steeds belangrijker wordend thema binnen de bibliotheekbranche. Steeds meer Brabantse bibliotheken betrekken impact bij hun beleid. Lees in deze blauwdrukken inspirerende en praktische voorbeelden van werken met impact in de bibliotheek. 

Rondje 1.png  Situatievraag

In de bibliotheekbranche hoor je steeds meer over impact antonen om zelf te leren, maar ook ter verantwoording en communicatie naar bijvoorbeeld subsidiegevers. Na verdieping in het onderwerp en het creëren van intern draagvlak, ga je van start met impact aantonen. Je implementeert impact in het werkplan. Kijkt welke activiteiten je gaat meten en maakt een meetplan. Maar de vraag speelt hoe je objectief informatie blijft verzamelen. Hoe laat je het hele plaatje zien, inclusief kwetsbare informatie, zonder te doen aan cherrypicking: alleen het beste van de opgehaalde informatie gebruiken en delen. Hoe pak je dit aan?

rondje 2.png  Onderzoek naar impact

Het is belangrijk om voor ogen te houden welke behoefte informatie over impact beantwoorden, namelijk:

  • Leren & begrijpen: op welke manier maak ik verschil?
  • Bewijslast: ontstaat dat verschil door mijn activiteiten?
  • Verantwoorden & communiceren: wat is het verschil dat ik maak?

rondje 3.png  Verdieping

Het is aan te raden om klein te beginnen en (al experimenterend) stapsgewijs impactmetingen te doen. Richt je op impact ophalen om te leren en begrijpen. Begin het logische raamwerk (verandermodel) en kijk naar het (hogere) doel en het verband met de activiteiten om dit doel te bereiken. Experimenteer met verschillende onderzoeksmethodes om informatie op te halen. Denk aan het stellen van evaluerende vragen aan deelnemers van een activiteit.

Voor de behoefte bewijslast is een minder groots onderzoek vereist. Het (gedegen) bevragen van de benoemde doelgroepen volstaat. Een mix van tellen, vertellen en wetenschap is hieraan te raden. De impact toolkit van Cubiss kan hierbij helpen.

Voor de behoefte verantwoorden en communiceren zijn harde bewijzen nodig waaraan gedegen onderzoek ten grondslag ligt. Onderzoek hiervoor kan het best gedaan worden door iemand met onderzoekservaring.

rondje 4.png  Aanpak

De objectiviteit van onderzoeken kan op verschillende manieren gewaarborgd worden. Door onderzoek uit te besteden waarborg je meteen de objectiviteit van het onderzoek. Zelf aan de slag met informatie over impact ophalen als bewijslast of om te leren? Dan kun je objectiviteit waarborgen door:

  • Gebruik te maken van landelijke onderzoeken naar impact
  • Van te voor een duidelijk onderzoeksplan op te stellen
  • Andere bibliotheken bevragen naar hun ervaring met impact meten

Grootschalige bestaande wetenschappelijke onderzoeken hebben als doel om op basis van valide onderzoek generieke uitspraken te doen. In gelijksoortige onderzoekssituaties mag bestaand onderzoek gebruikt worden. Je kunt hier dus gebruik van maken door in een deskresearch op zoek te gaan naar soortgelijke onderzoekssituaties en het bestuderen van resultaten en conclusies.

Door van tevoren vast te stellen hoe je onderzoek gaat doen, zorg je voor structuur. Hierdoor wordt het onderzoek makkelijker uit te voeren en te herhalen. Noteer het doel, de verandering die je wilt onderzoeken en bij welke doelgroep, eventuele (SMART) indicatoren, de onderzoeksmethode, wanneer je het onderzoek uitvoert en hoe je de output (informatie die je ophaalt) noteert.

rondje 5.png  Uitdagingen

Impact aantonen is vaak een groot, lastig proces. Om in één keer de volledige impact van al je activiteiten op te halen is een haast onmogelijke klus. Daarbij is groot en gedegen onderzoek doen een vak apart. Iets wat je met enkel een paar handige tips niet voor elkaar krijgt, maar waar specifieke expertise voor nodig is.

  • Tip: Maak gebruik van online impact toolkits zoals de impact wijzer van Sinzer, de maak impact toolkit van Avance of de Cubiss impact toolkit.
  • Tip: Maak gebruik van bestaande informatie, zoals wetenschappelijke onderzoeken. Maak deze sprekender door ze een lokale verdieping te geven.
  • Eyeopener: Bekijk welke behoefte impact informatie moet beantwoorden en pas daarop je onderzoeksaanpak (niveau) aan.

Meer weten over dit project of de enquête vragen ontvangen? Neem contact op met Lonneke Jans.

<< Terug naar de 'Impact toolkit'