Nóg sterker verbinden van het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid

Begin 2019 stonden we voor grote uitdagingen. Veel kleuters hebben bij aanvang van de basisschool een achterstand van 2.000 woorden. Bij het verlaten van de basisschool hebben veel leerlingen een taalachterstand van 2,5 jaar. Van de 15-jarigen is bijna 15% laaggeletterd; deze groep mist daardoor informatie- en mediavaardigheden.

Een zorgelijke situatie, maar wel een situatie die we in een netwerk van experts kunnen verbeteren. Gelukkig is de bibliotheek steeds vaker een partner in dit netwerk. Overheden, scholen en bibliotheken zetten sterk in op jeugd en jongeren om problemen van de toekomst te voorkomen. Want de afvallers van nu, zijn de laaggeletterden van de toekomst. De jeugd vormt daarbij ook nog eens een toegangspoort naar een bredere groep laaggeletterden. Daarom zetten we binnen het project Jeugd & Onderwijs in op het (beter) verbinden van het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid.

Voorkomen en bestrijden

Die verbinding zetten we in samen met ouders. Dit deden we onder andere met de VoorleesExpress en BoekStart. In de doorgaande leeslijn ontbreekt het aan een impuls op het voorlezen tussen 2 en 4 jaar. Daarom heeft Cubiss Limburg een BoekStart (brood)Trommel ontwikkeld, gevuld met boekjes en tips over voorlezen. Via consultatiebureaus, peuterspeelzalen en tijdens voorleesontbijtjes zijn de trommels uitgereikt aan ouders die hulp bij het voorlezen kunnen gebruiken. Aan de gezichten van de kinderen toen ze een trommel kregen, zagen we dat ze erg goed ontvangen werden. In 2020 gaan we de BoekStart Trommel verder uitrollen.

Ook Scoor een Boek, de Nationale Voorleeswedstrijd en de Schoolschrijver zijn ingezet; mooie initiatieven om leesplezier, lees-en taalontwikkeling bij kinderen van 0 tot 18 jaar te bevorderen.

Digitale geletterdheid 0-18 jaar

Het onderwijs en de bibliotheek zijn naast thuis dé plek om kinderen te leren omgaan met media en om leerlingen op te voeden tot mediawijze -en dus digitaal geletterde- burgers.

Voor de groep kinderen 4 tot 6 jaar is het Media Dobbel Spel ontwikkeld. Een laagdrempelig spel om samen met het kind aan de slag te gaan met mediaopvoeding.

In samenwerking met Media Valley is VlogCity ontwikkeld, een interactief lespakket over het herkennen van nepnieuws voor jongeren van 12 tot 14 jaar in de onderbouw van de middelbare school. Jongeren komen via verschillende media steeds meer in aanraking met verschillende vormen van nepnieuws. De vraag vanuit scholen en bibliotheken op dit thema is dan ook groot. Eerste tests onder jongeren laten positieve resultaten zien. In 2020 onderzoeken we de mogelijkheden om het lespakket aan te vullen met een game die jongeren kunnen spelen.

Professionalisering

Het is belangrijk om kennis en ervaringen uit te wisselen. De opkomst van de verschillende Kenniskaravaan en specialistenoverleggen lieten zien dat bibliotheekmedewerkers, ondanks hun drukke werkzaamheden, hier behoefte aan hebben. In 2020 gaan we stamtafels organiseren, waarbij het uitwisselen van kennis en ervaringen centraal staat. Bibliotheken zijn, samen met Cubiss, gedeeld eigenaar met betrekking tot de invulling van deze stamtafels. Cubiss verzorgde de succesvolle sessie Voorlezen in thuistaal op het interactieve symposium ‘Thuistaal en onderwijs, een gouden combinatie?’.

2020

Ook volgend jaar liggen er mooie kansen!

Bibliotheken spelen een belangrijke rol om leesmotivatie bij de jeugd te stimuleren en hen (digitaal) geletterd ‘af te leveren’ aan de maatschappij. Zij kunnen en doen dit echter niet alleen. Structureel beleid en samenwerking tussen overheid, gemeenten, vroege en voorschoolse instellingen en scholen is hiervoor nodig. Maar ook samenwerking met ouders is van blijvend belang. Zij vormen de spil in het doorbreken van de cyclus van laaggeletterdheid en spelen een grote rol in het creëren van een leescultuur thuis.

Wij zetten daarom samen met de Limburgse bibliotheken in 2020 in op meer structurele samenwerking met de ouders en netwerkpartners om kinderen van alle leeftijden te motiveren om te lezen en ze op te voeden tot digitaal geletterde burgers.

 

Dit artikel is opgenomen in de Cubissness (december 2019). Artikelen in deze nieuwsbrief zijn:

 

Naar overzicht Actueel en Blogs >>