Schudden met taal
Door Renske Jongejan, adviseur bij Cubiss
Poëzie is voor mij een wonderlijk iets, compacte taal die je ontroert, diep doet nadenken of (soms) ergert. Ik kan me altijd verwonderen wat het voordragen van een gedicht doet met je intonatie. Als bijna vanzelf ga je plechtig praten!
Gedichten waarin geschud wordt met taal zijn toch wel mijn favorieten. Ik was meteen fan van ‘This varkentje’ van Edward van de Vendel toen ik de cursus Open Boek voor het eerst gaf. Het husselen van Nederlands en Engels levert een mooie ‘moraal van het verhaal’ op, maar voor mij ook onuitspreekbare tongbrekers. Net als de gedichten van John O’Mill overigens, zoek bijvoorbeeld ‘Rotyoung’ maar eens op!
Grappige volwassenengedichten zijn vaak ook heel geschikt voor leerlingen in groep 7-8, om eens op een andere manier naar taal te kijken. Hussel eens met delen van woorden, zoals in ‘Sint Dracus en de Joor’ (ook van John O’Mill). Als je het voorleest bijna niet te volgen, maar een heel leuk woordspel als je het zelf leest. Valt dat ook met andere gedichten te doen? Welke nieuwe woorden ontstaan? Zijn ze nog uit te spreken? Waarom wel/ niet?
‘Spleen’ van Godfried Bomans (Ik wou dat ik twee hondjes was, dan kon ik samen spelen) is filosofisch, maar ook een beetje gek. Limericks van bijvoorbeeld Kees Stip of Alex van der Heide zijn kort, raak en grappig. Én ze zijn makkelijk uit je hoofd te leren. Het komt altijd van pas om een goede limerick te kunnen citeren in de klas (of desnoods op een serieuze training).
Mijn liefde voor poëzie in het algemeen, en gedichten die creatief zijn met taal in het bijzonder, kwam weer helemaal boven toen ik de e-learning Poëzie in de jeugdliteratuur mocht updaten. Wat zijn er weer een prachtige dichtbundels verschenen in de afgelopen paar jaar! Gedichten waar je om kunt lachen, diep over na moet denken, gedichten om je te verbazen over taal, de natuur, of over ons mensen….
Op 31 januari begint de Poëzieweek met volop aandacht voor gedichten over vriendschap, natuurlijk weer met fijne lesideeën. De e-learning is voor leerkrachten, pabo-studenten én leesconsulenten een prima opwarmer om in de eerste week van februari ook de huidige generatie te laten genieten van het schudden met taal!
