Datum

Op naar een vitale bieb  

Nederlandse bibliotheken staan voor een grote opgave. Niet alleen de transitie naar de maatschappelijke educatieve bibliotheek, ofwel: de bibliotheek als spin in het lokale web, vergt veel. Ook de onvermijdelijke vergrijzing van de bibliotheeksector is een flinke uitdaging. Uit een recent rapport van de Stichting Bibliotheek Werk (SBW) blijkt bijvoorbeeld dat in de komende 10 tot 12 jaar de helft van de medewerkers met pensioen gaat! Verjonging is dus broodnodig.   

Het kost je, als directeur of manager van een bibliotheekorganisatie ongetwijfeld hoofdbrekens: hoe zorg je ervoor dat je alle veranderingen op een goede manier het hoofd biedt?  

Cubiss heeft de afgelopen vier jaren meer dan 40 bibliotheekorganisaties hierbij geholpen. Uiteraard altijd afgestemd op de specifieke uitdagingen van de betreffende bibliotheek. Hieronder de drie uitdagingen, die we ook de komende periode zéker niet uit de weg zullen gaan.  

Bibliotheekmedewerkers moeten andere dingen doen 

De ontwikkelingen in de branche vragen om een andere rol van bibliotheken en dus ook van medewerkers. Om goed te functioneren als spin in het lokale web zijn netwerken, verbindingen leggen en ondernemen essentiële competenties. Hierbij is het ook belangrijk dat een medewerker het verhaal van zijn of haar bibliotheek goed over het voetlicht kan brengen. Naar buiten treden, enthousiasmeren en activeren worden steeds belangrijker!  

Niet elke medewerker zal al voldoende toegerust zijn. Wat zijn de mogelijkheden om medewerkers bij en om te scholen? Wat zijn hun talenten? Welke expertises hebben medewerkers, die ook in de nieuwe bibliotheek waardevol zijn? Welke verantwoordelijkheid neemt de medewerker zelf in zijn ontwikkeling? En hoe stimuleer je je medewerker hierin? Kortom: volop uitdagingen! 

Het vinden en binden van (nieuwe) bibliotheekmedewerkers 

Het werven én vasthouden van jonge(re) medewerkers is gezien de vergrijzing een must. En een uitdaging op meerdere vlakken. Allereerst moeten we jongeren enthousiast krijgen voor het werken voor de bieb. Het verhaal van de nieuwe bieb, op een goede manier gebracht, is daarbij essentieel. Daarnaast spelen de loopbaan- en opleidingsmogelijkheden een grote rol. De sector moet immers aantrekkelijk zijn, worden en blijven voor nieuwe medewerkers om in te stappen. Maar dat is niet het enige. Uit het onderzoek van SBW blijkt dat aandacht voor vitaliteit, gezondheid en werkdruk ook belangrijk is voor het vasthouden en goed functioneren van medewerkers.

Vragen die je je als management moet stellen: wat heeft een medewerker nodig om als nieuweling in een bestaand team te kunnen floreren. En wat betekent dit voor de andere teamleden? Hoe zorgen we ervoor dat specifieke kennis (denk aan het beheer van de collectie en de ontsluiting daarvan) op een goede manier wordt overgedragen en geborgd binnen de organisatie? Welke opleidingen kan ik mijn medewerkers bieden, die aansluiten bij de nieuwe praktijk van de bibliotheek? Hoe zorg ik voor hernieuwde teamspirit?  

Sinds mei 2017 biedt Cubiss de HBO+-opleiding Community Librarian aan. Deze geaccrediteerde opleiding bestaat uit klassikale lessen, individuele en groepsopdrachten en individuele coaching. Inmiddels zijn twee groepen met de opleiding bezig. En de eerste groep studeert in november 2018 af.  

De toekomst en positie van de vrijwilliger in de bibliotheek? 

Door de veranderingen van de laatste jaren hebben vrijwilligers een prominente positie in de bibliotheek verworven. Dat is fijn, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Zo kunnen de verhoudingen tussen medewerkers en vrijwilligers veranderen: wie doet wat en hoe werken ze samen? En, als er meer vrijwilligers komen voor specifieke taken in de bibliotheek, dan is ook goede begeleiding en coördinatie nodig. Hoe organiseer je dat? Wie zet ik daarvoor in? Ook is het belangrijk je te realiseren dat er verschillende soort vrijwilligers zijn, met verschillende drijfveren. Hoe ga je daarmee om in je organisatie?  

Wat zijn uw uitdagingen? 

Ongetwijfeld herkent u een deel van de vragen en uitdagingen. Cubiss helpt ook u graag bij uw vraagstuk. Onze adviseurs gaan graag met u in gesprek, om uw vraag te verkennen en met u te bespreken welke oplossingen wij voor uw specifieke situatie bieden. Neem voor een afspraak contact op met Hans Klink of David Bul.  

Inzetten op een vitale bieb, met kans op Europese financiële ondersteuning? 

De afgelopen jaren heeft Cubiss niet alleen een groot aantal bibliotheken kunnen helpen bij personele uitdagingen, maar heel vaak hebben deze bibliotheken hiervoor ook een financiële steun in de rug ontvangen vanuit het ESF, het Europees Sociaal Fonds.  

Ook dit jaar staat er in november een zogenaamde ‘call’ gepland, en nog één in april 2019. Via het ESF kunt u 50% subsidie krijgen voor uw ontwikkeltraject.  

Als u besluit aan de slag te gaan met een van de genoemde thema’s of een ander thema dat te maken heeft met de duurzame inzetbaarheid van medewerkers dan kunt u een aanvraag voor een ESF-subsidie doen. Cubiss ondersteunt u daar graag bij. Op basis van loting wordt uiteindelijk beslist welke organisaties subsidie ontvangen.  Als u een ESF-aanvraag wilt indienen, neem dan snel contact met ons op voor het maken van een afspraak. Onze adviseurs praten u graag bij over de mogelijkheden.  

 

Dit artikel is opgenomen in de Cubissness (Prinsjesdag 2018). Artikelen in deze nieuwsbrief zijn:

Naar overzicht Actueel en Blogs >>