Taalambassadeurs in het zonnetje: Ria van Ras
Cubiss is ontzettend blij met de Brabantse en Limburgse taalambassadeurs en zet ze deze zomer extra in het zonnetje. Gedurende de zomerweken publiceren we twee keer per week een portret van één van de Brabantse en Limburgse ambassadeurs. Vandaag maken we kennis met Ria van Ras.
Ria van Ras (64) uit Aarle-Rixtel raakte negen jaar geleden haar stem kwijt. De huisarts vroeg haar op te schrijven wat er aan de hand was. Toen viel ze door de mand. “Ik dacht dat ik de enige was in heel Europa, nee, in de hele wereld, die niet goed kon lezen en schrijven. De schaamte is zo groot, die is met geen pen te beschrijven.” Ze ging opnieuw naar school en is nu zo’n zeven jaar actief als taalambassadeur.
Ria heeft naar eigen zeggen vaak haar neus gestoten. Op de modevakschool moest ze een sollicitatiebrief schrijven en toen ze die dik onderstreept met rood terugkreeg, besloot ze: ik ga nooit meer schrijven. “Dat heb ik veertig jaar volgehouden. Ik schreef alleen voor mezelf, een boodschappenbriefje ofzo. Ik was altijd als de dood dat iemand dat zou zien, dat ze me zouden plagen.”
De smoesjes werden een tweede natuur voor Ria. Ging ze met een vriendin uit eten dan vroeg ze wat zij bestelde en nam dat ook. Of ze vroeg iemand die toevallig een pen vasthield om iets op te schrijven. Ze gaf de kinderen geen briefjes mee naar school, maar ging de klas in om het zelf door te geven. “Ik las mijn kinderen ook niet voor, maar zette een elpee op. Alleen mijn zus en mijn man wisten het.”
Niet goed leren lezen en schrijven begon voor Ria al in de eerste klas en door meerdere verhuizingen was het niet makkelijk om mee te komen op school. “Toen dacht ik: krijg de hik. Ik ben niet dom, alleen lezen en schrijven lukt niet zo goed.” Het liefst was ze ontwerpster geworden maar dat is niet gelukt ‘door dat stomme schrijven’. Na de modevakschool ging ze in een naaiatelier werken. Tot haar trouwen. “Als huwelijkscadeau kreeg ik ontslag. Ik had één recht: het aanrecht.”
Op het moment dat Ria haar stem kwijt was wees de huisarts haar door naar maatschappelijk werk en zo kwam ze bij het ROC terecht. Ze kreeg er meteen een dictee. “Ik schrok me een ongeluk. Ze wisten niet wat ze van me vroegen! Toch ging ik naar school, met knikkende knieën. Ik wilde het graag leren, voor mezelf.” Nu leest ze haar oppaskind voor en gaat naar de bieb om boeken te halen. “Had je me dat vroeger gezegd, dan had ik je nooit geloofd.”
"Ik ben er zoveel meer mens van geworden"
Haar vriendinnen reageerden heel verbaasd, ze hadden het nooit gemerkt. “Als we nu ergens gaan eten, zeggen ze dat ik maar iets moet uitzoeken van de menukaart”, zegt Ria glunderend. Ze raadt iedereen aan om een taalcursus te gaan doen. “Het is niet makkelijk maar doe het nu alsjeblieft, zeg ik dan. Je mist zoveel. Ik moest eerst 55 worden maar ik ben er zoveel meer mens van geworden. Je telt mee, je doet mee. Daar groei je van. Je bent iemand, je bent belangrijk.”
Alle taalambassadeurs uit deze serie zijn aangesloten bij onze samenwerkingspartners Stichting ABC of Arcus Taal.
Tekst: Tefke van Dijk
Fotografie: Boyd Smith Photo
