BieBies Bus
Bij gezinsaanpak gaat het om het bestrijden van laaggeletterdheid bij volwassenen en het voorkomen ervan bij nieuwe generaties. Ouders krijgen handvatten aangereikt om de taalontwikkeling van hun kinderen op hun eigen manier te stimuleren. Dit draagt bij aan het verhogen van de taal- en geletterdheidsniveau van de ouders zelf. Een mooi voorbeeldinitiatief rondom de gezinsaanpak is BieBies Bus van Bibliotheek Venlo. We spreken met projectleider Mayke Steeghs.
Wat houdt BieBies Bus in?
“BieBies Bus rijdt naar zoveel mogelijk wijken in Venlo en de dorpen daaromheen. Het gaat vooral om wijken en dorpen waarvan we weten dat er veel laagtaalvaardige gezinnen wonen. Olifantje BieBie is de mascotte van het project. Kinderen weten dat er iets leuks te doen is als ze BieBies Bus zien!”
Per blok worden de kinderen meegenomen in een thema met verschillende verhalen en activiteiten. Bijvoorbeeld met het thema van de Kinderboekenweek ‘En Toen?’. De kinderen gingen aan de slag met het ontstaan van de aarde, knutselen en liedjes zingen. Ook werden er andere elementen in toegevoegd zoals drama, filosofie en bewegen.
Voor wie is Biebies Bus?
“BieBies Bus is voor iedereen toegankelijk. Het moet een feestje zijn! Daarom richt BieBies Bus zich niet alleen op het lezen van boeken.” Mayke geeft aan dat laagtaalvaardigen de activiteiten positief ervaren omdat het niet alleen om lezen gaat.“Als je bijvoorbeeld aan ouders aangeeft dat ze 15 minuten per dag moeten voorlezen, wordt dat als een drempel ervaren. Daarom beginnen we in kleine stapjes. Taalontwikkeling stimuleren begint met het praten en het contact met je kind. Dat is de eerste stap. Een boek is een middel om daarbij te helpen.”
Hoe ben je op het idee gekomen?
“In 2017 is Bibliotheek Venlo het gesprek aangegaan met de gemeente over de mogelijkheden van een uitrol van de VoorleesExpress. Het plan was bijna rond, totdat er binnen het Sociaal Domein bezuinigd moest worden. Dit was natuurlijk een enorme tegenslag. Bibliotheek Venlo bedacht daarop een nieuw plan en dat is deze mooie elektrische bus.”
Hoe hebben jullie de uitrol van dit project aangepakt?
Het projectvoorstel is geschreven door een externe adviseur en Mayke is daar vervolgens op gaan voortborduren. Omdat het belangrijk is dat bewoners zélf aangeven waar ze behoefte aan hebben, is ze met verschillende Venlonaren in gesprek gegaan. Niet alleen met de doelgroep zelf, maar ook met bewonersondersteuners om meer zicht te krijgen op wat er in de wijken speelt. Zo voorkom je dat een project niet aansluit bij wat bewoners nodig hebben en er een wildgroei aan projecten ontstaat, wat bewoners alleen maar afschrikt.
Hoe zijn de reacties op BieBies Bus?
Mayke vertelt: “Ik reed een schoolplein op en alle kinderen riepen BieBies Bus, BieBies Bus! Ik voelde me net een rockster.”
De ouders en kinderen vinden de activiteiten die plaatsvinden bij de BieBies Bus divers en laagdrempelig. Door de reeks aan activiteiten is het voor de kinderen heel erg herkenbaar als de BieBies Bus komt. De ouders en kinderen vinden het leuk om samen activiteiten te doen. Doordat de focus niet alleen op lezen was ervaarden ouders het positief.
Hoe heb je samenwerkingspartners benaderd?
“We hebben eerst via de reeds bestaande netwerken partners betrokken. Daarnaast zijn de leesconsulenten aan de slag gegaan met het benaderen van scholen. De andere samenwerkingspartners volgden als vanzelf; denk hierbij locaties zoals het buitenzwembad en de kinderboerderij, die ook absoluut de meerwaarde van dit project inzien.”
Wat heb je geleerd van dit project?
“Het werken met vrijwilligers is erg leuk en nodig maar kan ook soms heel lastig zijn. Vrijwilligers vinden het vaak een (te) grote stap op met ouders het gesprek aan te gaan. We proberen een goede mix van vrijwilligers te vinden en hameren daarbij ook op het belang van het communiceren met ouders, omdat juist zij betrokken moeten worden bij die gezinsaanpak. In de toekomst wil ik graag meer vrijwilligers scholen en de bus vaker laten rijden.”
“Het project wordt steeds bekender en dat is goed. Het is namelijk een zaak van een lange adem; laagtaalvaardige ouders gaan niet ineens een taalrijke omgeving creëren na één gesprek, dus je moet ze structureel blijven zien en inspireren.”
Hoe evalueer en monitor je de activiteiten?
Mayke wil het voor ouders zo laagdrempelig mogelijk houden, ze probeert hen te triggeren om thuis verder te gaan met de activiteiten die in BieBies Bus plaatsvinden. Ouders krijgen tips mee over hoe ze het gesprek met hun kind aan kunnen gaan en hoe ze dit thuis kunnen aanpakken. “Zo heb ik ouders 60 voorbeelden gegeven van vragen om een gesprek aan te gaan. Zoals ‘Heb je vandaag iemand een compliment gegeven?’ of ‘Als je iemand naar Mars mocht sturen, wie is dat dan?’ Hierdoor leren ouders dat gesprekken aangaan op allerlei manieren kan.”
In de bus ligt een logboek, waarin Mayke per activiteit opschrijft hoeveel ouders en kinderen er deelnamen, hoe de gesprekken met ouders zijn gegaan en wat ze hebben gedaan.
Wat zou je andere Bibliotheken mee willen geven?
“Kijk vooral naar je eigen kracht en ga in gesprek met de doelgroep of mensen die werken met de doelgroep. Ga daarheen waar de mensen al zijn! Sta open voor de verhalen van de doelgroep. En besef dat wij als adviseurs lezen belangrijk vinden, maar dat er binnen desbetreffende gezinnen vaak een heleboel dingen spelen die óók heel belangrijk zijn.
Denk daarnaast in kleine stapjes en probeer aan te sluiten bij wat wél kan. Als 15 minuten voorlezen niet lukt om wat voor reden dan ook, probeer ouders dan te inspireren om het gesprek over andere dingen aan te gaan. Elk klein stapje is al winst voor het kind.”
Heb je ook een initiatief dat je wilt delen met ons? Mail naar l.tapan@cubiss.nl of bekijk www.cubiss.nl/gezinsaanpak
