'Iedereen is nieuwsgierig en enthousiast’

Op de voet gevolgd: community-libarians-in-opleiding – deel 2

Katrijn de Kort, Annebelle Kools, Valerie Heil en Marjorie Dircksens behoren tot het gezelschap van zestien jonge bibliotheekprofessionals die ‘ja’ zeiden tegen de uitdaging: ze zijn de allereersten die de post-hbo-opleiding ‘Community Librarian’ volgen. In een serie artikelen volgen we hen tot het moment dat zij de opleiding afronden. Deel 2: Hoe deelname aan de opleiding doorwerkt bij collega’s.

Lees ook deel 1: Over het (veranderende) beeld van de bibliotheek, met introductie van Katrijn, Annebelle, Valerie en Marjorie.

Er wordt veel van de ‘nieuwe bibliothecarissen’ verwacht; zij moeten de bibliotheken gaan meenemen naar hun nieuwe rol als community librarian. Zien en merken Katrijn, Annebelle, Valerie en Marjorie in de dagelijkse praktijk al resultaten van hun opleiding? Haken hun collega’s aan?

“Iedereen is heel enthousiast en nieuwsgierig, ze zijn erg geïnteresseerd”, stelt Katrijn de Kort (Bibliotheek Midden-Brabant, Tilburg). “Er zijn enkele collega’s die ook aan de nieuwe opleiding willen meedoen.” Binnen Bibliotheek Midden-Brabant lijkt de post-hbo-opleiding al voorzichtig veranderingen teweeg te brengen, zo blijkt uit het verhaal van Katrijn: “Ik breng de kennis vanuit de opleiding, mijn collega brengt netwerk vanuit haar werkveld. Een aantal collega’s vormden in het begin van de opleiding een projectgroep die meedacht over het onderwerp en de doelgroep van de op te zetten community. Ik voer nu vooral gesprekken met degenen die expertise hebben op gebied van bijvoorbeeld marktonderzoek. Bij de volgende module zal dat zijn met degene die veel doet met projectmatig creëren.”
Ook Valerie Heil (de Bibliotheek Arnhem) merkt dat collega’s enthousiast zijn. “Op de vloer zijn mensen wel benieuwd en enthousiast wat ik doe en ga doen. Ook de mensen die niet op de vloer staan zijn heel erg geïnteresseerd.”

'Aandacht voor verbindend werken'

Marjorie Dircksens (Bibliotheek Theek5, Oosterhout e.o.) deelt een vergelijkbare ervaring. Ze vertelt: “Binnen Theek5 is veel reuring, er verandert erg veel binnen onze organisatie. Ik krijg de ruimte om met nieuwe dingen bezig te zijn, maar het duurde wel even voordat het enthousiasme en de ‘schwung’ voor het verbindend werken kwamen. Maar inmiddels gebeurt er het nodige! Er is een programmamaker die Oosterhout onder haar hoede heeft en heel enthousiast is over het werk als community librarian. Het verbindend werken staat veel meer op de agenda en bij het werven van nieuwe medewerkers wordt daar ook de nadruk op gelegd. In de programmering is mijn opleidingsproject 'Leesclub voor kinderen starten' als speerpunt neergezet. Ik krijg ondersteuning van collega's die gaan meelopen, meewerken en het daarna van me zullen overnemen.”

‘Weinig ruimte voor verandering’

“Sommige collega’s nog zoekend in hoe ze hun rol kunnen pakken in de vernieuwde bibliotheek”, zo constateert Annebelle Kools (Bibliotheek Het Markiezaat, Bergen op Zoom e.o.). Dat klinkt weliswaar kritisch, maar ze toont ook begrip: “Collega’s weten niet altijd hoe ze er ruimte voor kunnen vinden; de ervaring is dat alle vernieuwing bóvenop het werk komt. Dat heeft ook gewoon met praktische zaken te maken, zoals een krap rooster of zieke collega’s. Vernieuwing is iets wat bij iedereen tussen de oren moet komen. Dit begint met goed in de gaten hebben waar de bibliotheek staat, naartoe gaat en wat je eigen rol hierin kan zijn.” Gelukkig bemerkt Annebelle wel degelijk verandering. “Het is gelukt om de zichtbaarheid van de bibliotheek te vergroten binnen het cultuurnetwerk in de regio. Bovendien is het beleid dat er al was, omgezet in concrete acties. Daarmee kwam bovendrijven wat binnen de organisatie mist.”

‘Ik voel me gesterkt’

Worden deze community-libarians-in-opleiding ontmoedigd door praktische bezwaren of het soms wat lage tempo? Annebelle niet, integendeel zelfs: “De worsteling met de praktijk… we hebben ideeën en een visie, terwijl we dit altijd niet meteen kunnen toepassen in de praktijk. Maar de opleiding draagt eraan bij dat ik me gesterkt voel! Het is overigens niet dat ik dit als individu zo belangrijk vind. Het MT, mijn collega’s en de hele sector – iedereen vindt het belangrijk. Er zit een visie achter.” Ook Marjorie is positief gestemd: “De directie en het MT geven anderen ruimte en tijd om met dit gedachtegoed te werken en geven ruimte aan community librarians om anders te gaan werken. Wel is meer ondersteuning hierin welkom.”

'Laten zien hoe leuk het wordt'

Gaat het hen lukken om hun bibliotheken mee te nemen naar de nieuwe rol? “Ik voel me niet geremd om dingen te delen”, aldus Katrijn. “In ons teamoverleg is er steevast ruimte op de agenda om te delen waar ik mee bezig ben. Het is vooral heel fijn dat we fouten mogen maken en daarvan kunnen leren.” Marjorie weet wel hoe ze veranderingen teweeg kan brengen. “Ik laat graag zien hoe leuk het kan worden, zodat we niet meer alleen de beren op de weg zien. Samen wat drinken – liefst búiten de bieb – en vertellen maar. En vooral naar elkaar luisteren. Ik wil namelijk ook de ideeën van anderen horen, want hun ervaring en bagage kan ook iets in gang zetten.”

'Collega’s betrekken'

Hoe kunnen de bibliotheekcollega’s nóg beter worden betrokken bij de opleiding? “Het idee dat er zo en dan een collega mee kan naar de opleiding, lijkt me een goede”, vindt Valerie. “Nu ontvangen mijn collega’s de info van mij. Als ze meegaan, zullen ze de info zelf ook weer delen. En wat Katrijn doet, ervaringen delen tijdens vergaderingen, is ook wel een goed idee.” Katrijn: “Mijn collega’s weten me nu gelukkig al te vinden op communitymanagement. Het speelt al in de organisatie. Ik draag graag uit hoe vanzelfsprekend ik word gesteund in onze organisatie.” Ze lacht: “Degenen die nog worden teruggefloten of wrijving ervaren, wil ik graag een beetje ‘besmetten’ met hoe het bij ons gaat!”

In deel 3: Lukt het om buiten de ‘bubbel’ van de lokale bibliotheek te komen?

Lees hier meer over de opleiding.