“Pabo-studenten komen niet of nauwelijks in aanraking met mediawijsheid. Dat was mijn constatering, een jaar of zeven geleden. Zowel op de opleiding als in de praktijk was het thema amper een issue. Welke invloed media op het jonge kind hebben en hoe je media kunt inzetten ter ondersteuning van het leren, bleven onderbelicht.

Extra verdiepingsslag

Vanuit die constatering heb ik het initiatief genomen om een minor te ontwikkelen: de snelste weg om een onderwerp op de kaart te zetten binnen de eigen opleiding. We hebben een pilot gedraaid met een gemotiveerde groep studenten die graag met media en mediawijsheid aan de slag wilden. Dit heeft veel bruikbare informatie opgeleverd voor de verdere ontwikkeling van zowel de minor als de opleiding. Inmiddels zijn veel van de onderwerpen die we toen behandelden, geborgen in het curriculum.Een simpel voorbeeld hiervan is dat onze studenten in het eerste jaar leren hoe ze het digibord optimaal kunnen benutten, zodat het geen veredelde beamer is. Dit is onderdeel van de basiskennis die we verwachten, net als weten hoe de gemedialiseerde wereld werkt en welke informatievaardigheden kinderen daarvoor nodig hebben. Door deze kennis van al onze studenten te vragen, kunnen we in de minor een extra verdiepingsslag maken.

Hoe krijg je de school in beweging?

In de minor is tegenwoordig dus veel meer aandacht voor innovatie en voor de vraag: ‘hoe krijg je de school in beweging?’. Ons doel is om studenten af te leveren die hun toekomstige collega’s kunnen inspireren. Maar zij moeten ook binnen het basisonderwijs de professionaliseringsslag kunnen maken, die nodig is om nieuwe en digitale media in de klas in te zetten. Daarom moeten ze een visie kunnen ontwikkelen, zodat media structureel het leren ondersteunen. Begrijp me niet verkeerd, scholen doen soms al hele mooie dingen, ze schaffen technieken en materialen aan waarmee kinderen aan de slag gaan. Maar er is vaak geen sprake van een structurele aanpak. Dat komt ook omdat het een andere rol van de leerkracht vraagt, waardoor dit soort ontwikkelingen te vaak bij één persoon binnen de school blijven liggen. Daar moeten onze studenten verandering in gaan brengen. Op de gedragsverandering die daarvoor nodig is, leggen we in de minor meer en meer de focus.

Waardevolle wisselwerking

Het mooie van de minor is dat studenten die deze volgen, ervaren dat ze tijdens hun stage niet alleen iets komen halen, maar ook iets meenemen naar de school. Er ontstaat een waardevolle wisselwerking tussen de pabo-student en de praktijkomgeving. Dat betekent niet dat we er al zijn, met deze minor. Er is nog een wereld te winnen en samen met Cubiss en collega’s uit het werkveld denken we als opleider ook na over de stappen die nodig zijn binnen het basisonderwijs. Het liefst zou ik zien dat de minor Kind, Leren en Media over nog eens zeven jaar overbodig is. Wie weet…”

Bernolf Kramer is docent Kind, Leren en Media, onderwijsinnovator en -ontwikkelaar bij Fontys Hogeschool Kind en Educatie (Pabo).