Meertaligheid
Werken met een meertalige kinderboekencollectie
Op deze pagina vind je tips, informatie, en nog veel meer rondom meertaligheid
In Nederland wonen 2,5 miljoen mensen die naast het Nederlands zijn op gegroeid met een andere taal. Het is belangrijk dat er aandacht is voor de taal die kinderen en jongeren thuis spreken, want taal is onderdeel van ons zijn. Meertaligheid wordt vaak in de probleemhoek gestopt, terwijl talen elkaar juist kunnen versterken.
"Laten we op een andere manier naar lezen kijken, in de kinderopvang en onderwijs. Niet alleen vanuit het Nederlands, maar vanuit de kracht van meertaligheid." stelt Anke Werker in de inleiding van het online magazine Lees Lezer Leest! waarin meertaligheid centraal staat.
Ook op deze pagina staat meertaligheid centraal. Mis je iets? Heb jij een goede tip rondom meertaligheid? Laat het weten aan Cubiss-collega Anke Werker (jonge kind) of Renske Jongejan (primair onderwijs) en voor Limburg Leanne Vroomen.
Algemeen
De website Meertalig.nl biedt tips, training en informatie over omgaan met meertaligheid in het onderwijs en de opvoeding. Voor professionals die met meertalige kinderen werken, en ook voor ouders die hun kinderen meer dan een taal willen meegeven.
Meer lezen – achtergrond
Interview Joke de Jonge - Prentenleesboeken
Interview met schrijver Joke de Jonge over haar boeken die spelenderwijs de taalontwikkeling van jonge nieuwkomers ondersteunen: het prentenleesboek.
Interview Yvonne Geradts - Stap voor stap naar een taalvriendelijke schoolbibliotheek
In een klas worden gemiddeld vijf verschillende talen vertegenwoordigd en aandacht voor de thuistaal van leerlingen is belangrijk. Yvonne Geradts, leerkracht en coördinator vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) en meertaligheid, vertelt in dit interview hoe OBS de Blaak in Tilburg dit aanpakt.
Online magazine Lees Lezer Leest! – Meertaligheid
In het magazine staat meertaligheid centraal. We benaderen meertaligheid vanuit allerlei invalshoeken door tal van wetenschappers aan het woord te laten.
Zo gaat het over taal als communicatiemiddel, thuistaal, taal als poëzie, maar ook over streektaal en straattaal. "Er is niet zoiets als 'het Nederlands’." "Taal is onderdeel van wie we zijn." "Talen worden rijker van meertaligheid."
Inspiratie
In de inspiratiegids De Taalvriendelijke Bibliotheek vind je handvatten, praktische tips en voorbeelden om van je bibliotheek een Taalvriendelijke Bibliotheek te maken.
Om basisscholen te adviseren bij het gebruik van een meertalige kinderboekencollectie is er nu een handige inspiratiegids. Deze bevat suggesties om op school te werken met boeken in verschillende talen.
Verschillen tussen thuistaal en Nederlands
Gebruik moederint2 of taalstoornissen om de verschillen tussen de thuistaal en het Nederlands te kunnen duiden. Dit helpt je als er bijvoorbeeld bepaalde klanken in één van de talen anders wordt uitgesproken of zelfs niet bestaat.
Webpagina met info en materialen. Scholen krijgen steeds meer te maken met meertaligheid. Wat betekent het als kinderen met meerdere talen opgroeien? Hoe ga je als leerkracht om met meertaligheid? Hoe kan je het effectief gebruiken in je lessen? Hoe kan je ouderbetrokkenheid vergroten bij meertalige gezinnen?
Themapagina Probiblio
Alle informatie op één pagina. Boektoer is specifiek voor Noord- en Zuid-Holland. De flyers meertaligheid zijn voor verschillende doelgroepen beschikbaar. En zijn net als de tips, praktijkvoorbeelden en scholingsmogelijkheden ook voor bibliotheken buiten deze provincies bruikbaar.
Onderwijsprogramma’s
Heritage Language Education is een stichting die als doel heeft meertalige kinderen meer kansen te bieden om de taal die zij thuis spreken verder te ontwikkelen door middel van effectieve onderwijsprogramma’s. De toolbox bevat veel ideeën om kinderen te motiveren te lezen, activiteiten die je in de klas kunt doen en links naar online bibliotheken met een meertalig aanbod.
Tips over boeken en aanschaf boeken
Nik-Nak: meertalig lezen en spelen
Tweetalige boekjes: in de thuistaal en de Nederlandse taal. Zie voor een overzicht de website, hier worden ook lessuggesties gegeven om met deze boekjes te werken.
Meertalige jeugdboeken voor de schoolbibliotheek
De Vlaamse site Iedereenleest.be heeft info over de aanschaf van meertalige jeugdboeken voor de schoolbibliotheek op een rij gezet.
Lowan
Ondersteuning bij onderwijs aan nieuwkomers heeft ook een site met tips voor de aanschaf van boeken in andere talen.
BukiBoek Schoolbibliotheek
Verrijk jouw schoolbibliotheek met meertalige kinderboeken. Op deze site zie je het aanbod in tweetalige en meertalige boeken.
Kinderboeken in andere talen
Het zoeken naar kwalitatief goede kinderboeken in andere talen is lastig als je de taal van de boeken die je zoekt zelf niet beheerst. Het boek ziet er leuk uit, maar wat betekent de titel? Waar gaat het over? Voor welke leeftijd is het? Wat kan ik er mee doen? Op kinderboekeninanderetalen.nl vind je de antwoorden op je vragen.
Overig
Podcast
Kletsheads is een podcast over meertalige kinderen voor ouders, leerkrachten en logopedisten
Informatieve animatieclips
Centre for language studies van de Radboud Universiteit heeft drie informatieve animatieclips over meertaligheid gemaakt voor basisschoolleerlingen, ouders en leerkrachten, in vijf verschillende talen. Hiermee willen ze basisschoolleerlingen (groep 5 t/m 8) en hun leerkrachten op een bewuste manier laten ervaren hoe fascinerend en alomtegenwoordig meertaligheid is.
Vertalingen Prentenboek (Turks, Pools, Arabisch, Oekraïens)
Lezen en voorlezen in de moedertaal wordt steeds meer gezien als een verrijking. Daarom biedt BoekStart i.s.m. de Leescoalitie en het Letterenfonds gratis vertalingen aan in het Turks, Arabisch, Oekraïens en Pools van het Prentenboek van het Jaar 2023. Deze vertalingen zijn als bijlage te krijgen in de bibliotheek. Zo betrek je ook meertalige kinderen en hun (groot)ouders bij De Nationale Voorleesdagen! De video is in opdracht van BoekStart gemaakt door Rutger Langendonk, met medewerking van ZB Bibliotheek van Zeeland.
Tips
Werkboek voor ouders
Als er meer dan 1 taal in het gezin gesproken wordt, kan het soms lastig zijn om een goed taalplan uit te zetten voor de opvoeding van je kind. Planting Languages heeft speciaal voor ouders die hun kind meertalig willen opvoeden een handig werkboekje samengesteld. Hierin worden tips gegeven, kan je een talenplan uitwerken.
Kwestie van Lezen - voorlezen stimuleren in meertalige gezinnen
Achtergronden en tips voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten basisonderwijs vind je in deze flyer uit de serie Kwestie van Lezen. Deze flyer is ook als fysiek exemplaar bestelbaar.
25 werkvormen leesbevordering meertaligheid
Geïnspireerd op het document '25 werkvormen voor de boekenkring' van de Bibliotheek op school, heeft de Bibliotheek Oosterschelde een document samengesteld met 25 werkvormen om aan de slag te gaan met een meertalige collectie. Er worden zowel introducerende als verdiepende werkvormen beschreven. Bekijk de werkvormen hier.
Voorbeelden
Het project Meertalige Boekenpret, ontwikkeld door de Bibliotheek Helmond-Peel, is een mooi voorbeeld van het versterken van de Nederlandse taal door ouders te laten voorlezen in de thuistaal .
Meer informatie?
Neem voor meer informatie contact op met Cubiss collega Anke Werker (jonge kind) of Renske Jongejan (primair onderwijs).